INFO

Planeta salbatzeko 7 «itzulera-puntuak»

Ingurumen-arazoei aurre egiteko ekintzak atzeratzen dira eta badirudi soilik aldaketa erradikalak alda baitezakeela gauzen erritmoa. Bat-bateko iraulketa koordinatua gertatzeko benetako aukerak urriak iruditu arren, zientzialariek aldaketa sozial handiak ez direla linealak azpimarratzen dute.

Petrolioa erauzteko makina, Loco Hillseko (New Mexico, AEB) erregai fosil horren aztarnategirik handienean. (Paul RATJE/AFP)

Poloen urtzea, tenperaturen errekorrak, basoen eta arrezifeen desagertzea... Egunero ezagutzen ditugu Ingurumenaren Nazioarteko Egunaren ospakizuna iluntzeko behar bezain larriak diren «ez itzulera» seinaleak, baina planetaren oreka berrezartzeko itxaropena dago eta inflexio sozialeko puntuetan dago.

Zientzialarien arabera, hauek dira planeta salbatzeko iraulketak egin ditzaketen zazpi eremu handiak:

Energia

Tximeleta-efektua izateko potentzial handia duen aldaketetako bat litzateke gobernu askok erregai fosilei oraindik bideratzen dizkieten laguntza guztiak amaitzea eta energia berriztagarrien autokontsumoa masiboki bultzatzea.

Hiriak

Bizitegi-erabilerek emisio globalen %20 osatzen dute, eta kopuru hori gorantz doa hirietan gero eta jende gehiago biltzen delako. Inflexio-puntua gertatuko da erregai fosilik gabeko teknologiak eraikuntza-proiektu berrietarako lehen aukera bihurtzen diren egunean, eta emisio gutxiko mugikortasun kutsatzaileak gainditzen dituztenean.

Desinbertsioa

Finantza-sistema beste palanka bat izan daiteke ingurumenaren arloan aldaketa bat egiteko. Erregai fosilekin lotutako aktiboek edo planeta kutsatzea dakartenek balioa galtzeko arriskua hauteman behar du.

Pentsio-funtsak eta aseguru-etxeak desinbertitzen hasi dira dagoeneko, herrialdearen eta iturri fosilaren arabera, Wageningengo Unibertsitateko (Herbehereak) zientzialari Roger Cremadesek azaldu duenez. Adibidez, ikatz-inbertsioak moteldu edo bertan behera utzi dira ia mundu osoan; gas-inbertsioak, berriz, ez dira asko aldatu.

«Gizarte-kutsadura»

Zientzialariek ohartarazten dute behar bezain handia den gutxiengo konprometitu batek, talde baten %25ak gutxi gorabehera, aldaketa handiak eragin ditzakeela beste %75ean, «gizarte-kutsaduraren» eraginez.

Fenomeno hori ondo azaldu zuen Robert Frank ekonomialariak ‘Under the Influence’ liburuan, eta frogatzn du zergatik eguzki-panelak etxean jartzen edo gutxiago kutsatzen duen autoa erosten duen pertsona bat dagoenean ingurukoek bide beretik jotzeko aukera dagoela.

Hezkuntza

Duela hamarkada bat orokorreko ingurumenaren gaineko edukinak eskola-curriculumean sartzeak, naturarekin harreman handiagoa duten ikasketa-estrategiekin batera, eragin nabarmena izan du herentzian jasoko duten planetaren alde mundu osoan protesta egiten ari diren milioika gazterengan.

Informazioa

Ikertzaileek egiaztatu dutenez, erosketa-poltsaren aztarna ekologikoari buruzko zenbat eta informazio gehiago izan, orduan eta errespetu handiagoa du horrek planetarekin. «Urratsak edo kaloriak kontatzeko aplikazioak dauden bezala, laster izango dira aztarna ekologikoa eta kontsumo-ereduak aldatzeko balioko dutenak», adierazi du Cremadesek.

Elikadura

Funtsezko inflexio-puntua izango litzateke, halaber, landare-proteina gehiago kontsumitzea, animalienen ordez, bai eta elikagai ekologikoak eta hurbilekoak ere, ekonomia lokalizatuagoak eta zirkularragoak sustatzeko.