Duela mende erdi mugikorrak asmatu zituenak begirada pantailetatik altxatzeko deia egin du

«Telefono mugikorraren aita» ezizena jaso zuen Martin Cooper ingeniari estatubatuarrak dioenez, gailuak potentzial ia mugagabea du eta egunen batean gaixotasun batzuen aurkako borrokan lagun dezake. Arazoa, jendeak etengabe begiratzen dituela.

«Norbait ikusten dudanean kalea zeharkatzen telefonoari begira ari dela oso gaizki sentitzen naiz», aitortu dio AFP agentziari 94 urte dituen Martin Cooper ingeniariak Kaliforniako Del Mar hirian duen bulegoan. «Autoek hainbat pertsona harrapatu ondoren, ulertuko dute», esan du txantxetan.

Cooperrek Apple erloju bat eta azken iPhonea ditu. Bertan, modu intuitiboan, bere posta elektronikotik argazkietara, YouTubera edo entzungailuen kontrolera salto egiten du. Gainera, bertsio berri bat kaleratzen den bakoitzean berritu eta xeheki aztertzen ditu gailuak.

Hala ere, deskargatu daitezkeen milioika aplikazioak gehiegi izan daitezkeela uste du. «Ez dut inoiz ikasiko telefono mugikorra nire bilobek eta birbilobek erabiltzen duten moduan maneiatzen», esan du.

Benetako mugikortasuna

Cooperrek funtsean deiak egiteko erabiltzen duen iPhoneak ez du inolako zerikusirik 1973ko apirilaren 3an lehen dei mugikorra egiteko erabili zuen kabledun bloke astunaren aparteko bertsio bat da.

Garai hartan Motorolarentzat lan egiten zuen. Bertan, lehen teknologia mugikorra ekoizteko eta garatzeko ingeniari eta diseinatzaile talde baten buru zen.

Ameriketako Estatu Batuetan telekomunikazioak menderatzen zituen Bell System enpresako ingeniariek telefono-sistema zelular baten ideia plazaratu zuten Bigarren Mundu Gerraren ondoren. 1960ko hamarkadaren amaieran ibilgailuetan telefonoak jartzea lortu zuten, hein batean funtzionatzeko behar zuten bateria erraldoiagatik.

Baina Martin Cooperrentzat hau ez zen benetako mugikortasuna. Horrela, 1972ko amaieran jendeak edonon erabil zezakeen gailu bat nahi zuela erabaki zuen. Motorolaren baliabideekin, erdieroale, transistore, iragazki eta antenetan adituak bildu eta hiru hilabetez lan egin zuten etengabe.

Martxoaren amaieran, taldeak DynaTAC eredua ezagutarazi zuen –«Area moldagarri dinamiko osoaren estaldura»ren akronimoa, ingelesez–. «Telefono horrek kilo bat baino gehiago pisatzen zuen eta 25 minutuko elkarrizketarako bateria zeukan».

Lehen dei horrek ez zuen luzea izan behar, nahikoa zen arrakastatsua bazen. Horretarako, zein da aurkaria baino hartzaile hoberik?

«New Yorkeko Seigarren Etorbidean nengoen eta Bell Systemeko Joel Engel doktoreari deitzea bururatu zitzaidan eta honakoa esan nion: Joel, Martin Cooper naiz. Eskuko mugikor batetik deitzen dizut. Baina benetako mugikorra da, pertsonala, eramangarria. Isilune bat izan zen, hortzak karraskatzen ari zela uste dut», gogoratu du ingeniariak.

«Gaixotasunak garaitzeko»

Lehen telefono mugikor haiek ez ziren merkeak, 5.000 dolar balio baitzuten, baina abantailak eman zizkieten lehen erabiltzaileei. «Onibarrekin lan egiten zutenek, etxeak erakusten zituztenek edo bezero berriak telefonoz artatzen zituztenek biak batera egin zitzaketen eta horrek produktibitatea bikoiztu zuen».

«Hasieran baino ez gaude. Mugikorrak egiteko gai dena ulertzen ari gara oraindik. Etorkizunean, espero dugu mugikorrak hezkuntzaren eta medikuntzaren eremuak iraultzea. Badakit gehiegizkoa dirudiela, baina belaunaldi batean edo bitan gaixotasunak gainditzeko gai izango da», dio Cooperrek.

Duela berrogeita hamar urteko tramankulu haren eta egungo aparatuen artean dagoen distantzia izugarria da. Cooperrek beti jakin zuen, ordea, bere ekipoarekin batera sortu zuen gailuak mundua aldatuko zuela.

Hala ere, teknologia berriek askotan erronkak dakartzate. Martin Cooperrek dioenez, «telebista iritsi zenean jendea hipnotizatuta zegoen, baina nolabait telebista bat begiratzearekin lotutako ezaugarri bat dagoela ulertzea lortu dugu».

Haren esanetan, telefonoak pentsatu gabe begiratzearen aroan gaude, baina ez du iraungo. «Belaunaldi bakoitza aurrekoa baino azkarragoa da eta mugikorra modu eraginkorrean erabiltzen ikasiko dute. Gizakiek lehenago edo geroago aurkituko dute irtenbidea».