GAIAK

Proba genetikoek erakutsi dute erretzeak azkarrago zahartu gaitzakeela

Erretzeak azkarrago zahartu gaitzakeela frogatu du 500.000 pertsonarekin egindako ikerketa batek. Erretzeak zahartze prozesua azkartzen duen era berean, erretzeari uzteak kalte hori murrizten duela agerian utzi du ikerketak.

Pertsona bat erretzen, artxiboko irudi batean. (Juanan RUIZ | FOKU)

Ia 500.000 pertsonarekin egindako ikerketa baten arabera, erretzeak gure immunitate-sistemako globulu zurien kromosomen azken zatiak laburtzen ditu. Azken zati horien luzera, telomero izenekoena, zahartze-abiaduraren eta gure zelulek konpontzeko eta birsortzeko duten gaitasunaren adierazle da.

Milanen (Italia) egindako Europako Arnas Elkartearen Nazioarteko Biltzarrean egindako aurkezpenean, Siyu Dai doktoreak, Hangzhouko Unibertsitate Normaleko Medikuntza Klinikoko Fakultateko irakasle ondokoa eta Hong Kongeko Unibertsitate Txinatarreko Pediatria Saileko ohorezko doktoretza-ondoko ikertzailea denak, nabarmendu du ikerketak erakusten duela erretzeko ohitura eta telomeroen luzera faktore erabakigarriak direla zelulen zahartzean.

«Gure ikerketak erakusten du erretzeko ohiturak eta zigarro kopuruak leukozitoen telomeroen luzera laburtzea eragin dezaketela, eta hori ehunen autokonponketaren, birsorkuntzaren eta zahartzearen adierazle dela. Bestela esanda, erretzeak zahartze-prozesua bizkortu dezake, eta erretzeari uzteak, berriz, arriskua nabarmen murriztu dezake», azaldu du.

Telomeroak oinetakoen lokarrien amaierako plastikozko edo metalezko zorroak bezalakoak dira, sokak desegitea eragozten dute. Hain zuzen ere, kromosomen muturrak babesten dituzten DNA sekuentzia errepikakorren luzerak dira. Zelula bat zatitzen den bakoitzean, telomeroak laburtu egiten dira, eta motzegia denean zelula hil egiten da, ezin baita ondo zatikatu. Horrek zahartzea eragiten du.

Globulu zurietako (leukozitoak deiturikoetan) telomeroen luzera tabakismoarekin erlazionatu izan da lehenago, baina orain arte ia ikertu gabe zegoen erretzeko ohiturak eta erretako zigarro kopuruak telomeroen luzera laburtzea eragiten ote zuten.

Dai doktoreak eta Feng Chen doktoreak, Hong Kongeko Txinako Unibertsitatekoak, Erresuma Batuko Biobankuaren datuak aztertu zituzten, milioi erdi parte-hartzaile britainiarren informazio genetiko eta sanitarioa biltzen duena.

Honako hauek aztertu ziren: pertsona bat erretzailea zen, lehenago erre zuen edo inoiz erre ez zuen, tabakoarekiko mendekotasun-maila, zenbat zigarro erretzen zituen eta telomero leukozitarioen luzerari buruzko informazioa, odol-analisietatik ateratakoa.

Erre ohi zutenen artean, telomeroen luzera txikiagoa izateko joera ikusi zuten, baina ez zen estatistikoki esanguratsua izan. Zigarro gehien erretzen zutenek telomero leukozitarioen luzera nabarmen laburragoa zuten.

Gaixotasunekin lotuta

Gogorarazi dutenez, «azken urteotan, telomero leukozitarioen luzeraren laburtzea gaixotasun askorekin lotu dute ikerketek, hala nola, gaixotasun kardiobaskularrekin, diabetesarekin eta muskulu-masaren galerarekin. Horrek esan nahi du tabakoak telomeroen luzeran duen eraginak ziurrenik funtsezko zeregina duela gaixotasun horietan --azaltzen du--, baina ikerketa gehiago behar da azpiko mekanismoak ulertzeko».

Hori dela eta, nabarmendu du azterlanak bat egiten duela erretzeak zahartzea eragiten duela adierazten duten probekin. «Erretzeari uzteak osasunerako onura argiak dituenez, erretzeari uzteko laguntza eta tratamendua eguneroko kudeaketa klinikoan sartzeko garaia da, hurrengo belaunaldirako kerik gabeko ingurune bat sortzen laguntzeko», iradoki du.