11 AOûT 2023 ‘Nortzuk izan ziren benetan inkak?’ erakusketa “Inkak, inperiotik haratago” bost urteko lanaren eta ikerketen emaitza da. Zibilizazioa sortu aurreko eraginetatik abiatuta, inperioaren urte distiratsuak eta garai kolonialak aztertzen ditu. Erakusketak hausnarketa sustatu nahi du galdera honen inguruan: Nortzuk izan ziren benetan inkak? Ikusgai dagoen pieza bat. (IlonaB udzbon | AFP) Bidaiari Nortzuk izan ziren benetan inkak? Liman ikusgai dagoen erakusketa bat gai horri erantzuten saiatuko da. Denboran zehar bidaia bat egingo du 250 pieza erabiliz, baina gerlarien irudiaz haratago doazen piezak dira, haien eguneroko bizimodua ardatz izango dutenak eta antzinako zibilizazioa sakonago eta estereotipoetatik urrunago aztertuko dutenak. «Inkek garrantzi handia dute Perun nazio eta kultura-nortasunaren ikur gisa, eta oso lotuta dago ondare-balioarekin, baina asmoa da begirada hori osatzea eguneroko bizitzaren ezagutza sakonagoarekin eta haren garapenean izan duen eraginarekin», adierazi du Sharon Lerner Limako Arte Museoko (MALI) zuzendariak. “Inkak, inperiotik haratago” bost urteko lanaren eta ikerketen emaitza da. Zibilizazioa sortu aurreko eraginetatik abiatuta, inperioaren urte distiratsuak eta garai kolonialak aztertzen ditu. Pieza batzuk Estatukoak dira eta beste batzuk, berriz, pribatuak. Hausnarketarako aukera «Erakusketaren helburu nagusia da Antropologia, Historia, Arkeologia, Hizkuntzalaritza eta beste hainbat diziplinatako adituekin landu den informazioa jendeari hurbildu ahal izatea. Lehen aldia da Peruko museo batek inkak nortzuk izan ziren planteatu duela edo, behintzat, hausnarketarako aukera eskaintzen duena, horixe baita, hain zuzen ere, erakusketaren narratiba gidatzen duen galdera nagusia», aitortu du MALIko kolonaurreko artearen arduradun Julio Rucabadok. Rucabadok gehitu du erakusketa zilarrezko piezen irudi tradizionaletik urruntzen dela eta, altxorrik erakutsi ez arren, errealitate bat islatzen duten eta istorioak kontatzen dituzten piezak erakusten direla, queros (inken ontzi tipikoak) koloretsuak, nekazaritzako materialera, zeremonietan erabilitako bitxiak...Adibidez, unku-en bidez (inkek erabiltzen zituzten tunikak) eta gorputzean zeramatzaten apaingarrien bidez, gerra eta erritualen inguruko istorioak kontatzen dira, eta estatuaren aparatuko gizarte-estratuak, ohiturak eta rolak ezagutu daitezke.