Eduardo Chillida eta Godofredo Ortega Muñoz, aurrez aurre

Eduardo Chillida eta Godofredo Ortega Muñoz, aurrez aurre. Horixe da Bilboko Arte Ederren Museoaren proposamen berria. BBKateak programari amaiera emango dio egitasmoak. Irailaren 30era arte bisita daiteke erakusketa.

Lehen begiratuan antzekotasunik ez duten artistak elkartzen ditu programak. Oraingo honetan, Eduardo Chillida eta Godofredo Ortega Muñoz aukeratu ditu museoak.

Javier Gonzalez de Durana erakusketaren komisarioak paralelismoak aurkitu ditu bien artean: «Chillidarentzat itsasoa infinituaren metafora da, eta hori bera dira Ortega Muñozentzat bere ‘Campos de Castilla’», esan zuen.

Erakusketan hogeita bat artelan daude guztira, Chillida artista donostiarraren hamabi, paper gaineko eskulturen eta lanen artean, eta Extremadurako margolariaren bederatzi margolan. Ortega Muñoz Fundazioko (Badajoz) koordinatzaile artistikoa da Gonzalez de Durana eta «elkarguneak eta desberdintasunak agerian jartzen dituzten lerro, kolore, hutsune eta keinuen arteko elkarrizketa sotil» baten arabera aukeratu ditu pieza guztiak. Komisarioak gogorarazi du Ortega Muñoz (San Vicente de Alcantara, Badajoz, 1899-Madril, 1982) eta Chillida (Donostia, 1924-2002) elkarrekin aritu zirela 1950eko, 1960ko eta 1970eko hamarkadetan, nahiz eta belaunaldi desberdinetakoak izan eta testuinguru sozial eta geografiko «oso desberdinetakoak» izan.

Bestalde, hainbat material eta teknika erabiltzeaz gain, Chillida, eskultorea, eta Ortega Muñoz margolaria baitziren nagusiki, «erregistroetan mugitzen ziren eta elkarrengandik oso urrun zeuden asmoak zituzten», eta ondorioz, kontzeptu-munduetako lan artistikoak sortu ziren, «harreman gutxikoak edo hutsalak».

Ildo horretan, Ortega Muñozek nondik zetorren irudikatzen zuen -errealismoa pinturaren genero komunetan-, eta Chillidak, aldiz, bere artearekin nondik zihoan erakusten zuen -lengoaia abstraktu pertsonalen asmakuntza-. «Orduan inork ez zuen haien arteko lotura edo familiartasunik ikusi, aurkakotasuna baizik», azpimarratu zuen. «Mende erdi baino gehiago igarota, eta tradizioaren aurrean errealismo motako sinplifikazio teorikoak gaindituta -geldialdia versus abstrakzioa; abangoardia edo aurrerapena- gaur egun, posible da onartzea bakoitzak bere erara lortu zuen modernitate-funts komun bat dagoela», gaineratu zuen komisarioak.

Batzuetan lortu zuten funts komun hori, «Chillidaren eskulturen, marrazkien eta grabatuen unibertso formalaren eta Ortega Muñozen paisaia pintatuen arteko hurbiltasun harrigarriko irtenbide formal eta konpositiboen» bidez. Orientalismotik gertu dagoen ikuspegi bat partekatzeaz gain, «lurraldearekiko interes komun batek» ere batzen ditu, ostertza «paisaiaren funtsezko ildotzat» jotzen baitute.