Claudette Colvin, Rosa Parksen aurrekaria, bere historia garbitzeko ahaleginean

Claudette Colvin, Rosa Parks eskubide zibilen aldeko borrokaren munduko ikur bihurtu baino hilabete batzuk lehenago arraza bereizkeriaren arauak urratzeagatik atxilotua izan zena, bere historia garbitzeko borrokan ari da.

Rosa Parks eskubide zibilen mugimendu modernoaren ikur bihurtu baino hilabete batzuk lehenago, Alabamako autobus baten atzealdera joateari uko egin ziolako, Claudette Colvin nerabe beltzak gauza bera egin zuen, bere eserlekua emakume zuri bati uzteari uko eginez. Atxilotzen zuten bitartean polizia-ofizial bati erasotzeagatik kondenatua izan zen eta baldintzapean aske utzi zuten, baina ez zuen inoiz jaso zigor epea amaitua zenik eta zegoen lekuan zegoela seguru egonen zela adierazten zuen jakinarazpenik.

Atxilotu zuten egunean 15 urte baino ez zituen. Orain, 82 urterekin, Colvinek auzia behingoz amaitzeko eskatu dio epaile bati. Montgomeryko gorte batek auzia ezabatzea nahi du. Colvinen abokatuaren arabera, «heroi baten bizitza ilundu du».

«Orain emakume zaharra naiz. Nire erregistroak ezabatzeak zerbait esan nahiko du nire biloba eta birbilobentzat. Eta beste ume beltz batzuentzat ere izango da», esan zuen Colvinek zinpeko adierazpen batean.

Phillip Ensler abokatuak adierazi zuen deklarazioa dokumentu legalekin aurkezten ari zela, bere kasuaren erregistroak zigilatu, suntsitu eta ezabatzeko. Aldekoek eskubide zibilen ereserkiak abestu zituzten eta txaloka hasi ziren bera eta bere abokatuak idazkariaren bulegora sartu zirenean, non asteartean kasua ezabatzeko eskaera aurkeztu zen.

Montgomery konderriko fiskalburuak geroago esan zuen ados zegoela Colvinen historia garbitzeko eskaerarekin, onartuko zutenaren edozein zalantza ezabatuz. «Suposatzen dut esan daitekeela jada ez naizela gaizkile gazte bat», esan zuen Colvinek, aurrekari penalak ezabatzeko eskaera aurkeztu ondoren senideak, jarraitzaileak eta ekintzaileak barne hartzen zituen jendetza bati.

Bere atxiloketa ere ekarri zuen gogora Colvinek: «Nire pentsamoldearen askatasuna jokoan zegoen. Beraz, ez nintzen egun horretan mugitu», esan zuen. «Esan nien historiak eserlekuari itsatsita ninduela. Eta borroka oraindik ez da amaitu», esan zuen. «Oraindik gure askatasunaren eta eskubideen alde borrokatzen jarraitu behar dugu», gaineratu zuen.

Colvin 20 urterekin joan zen Alabamatik eta hamarkadak eman zituen New Yorken, baina senideak beti arduratu ziren bera bisitan itzultzean gerta zitekeenaz, funtzionario judizial batek ere ez baitzuen esan baldintzapeko askatasuna amaitu zenik. «Bere familia beldur ikaragarri honekin bizi izan da harrezkero», nabarmendu zuen abokatuak. «Azken urteetako errekonozimendua eta bere historia kontatzeko ahaleginak gorabehera, ez zen ezer egin bere erregistroa garbitzeko».

Montgomery hiriko autobus sistema, Estatu Batuetako hegoaldeko gainerako bizitza publikoa bezala, arraza lerroetan banatu zen 1950eko hamarkadan. Beltzek ur iturri bat erabili behar zuten zuriek beste bat erabiltzen zuten bitartean; autobusaren aurrealdea jende zuriarentzat zen eta beltzak, legez, atzeraka mugitzera behartuta zeuden.

Rosa Parksek, 42 urteko jostuna eta aktibista, mundu mailako ospea lortu zuen 1955eko abenduaren 1ean gizon zuri bati autobusean eserlekua uzteari uko egin ondoren. Baina bere aurretik geratu zen eserlekuari eta historiari itsasita Colvin.