Alarde Fundazioari bere baitan konpainia misto bat sortzeko eskatu diote

Hondarribiko Alarde Fundazioari konpainia misto bat sortzeko eskaera jasotzen du «Saindua proposamenak». «Tradizioa» hurrengo belaunaldiei transmititzeko egin beharreko «trantsizioa» dela adierazi du proposamena osatu duen taldeak, eta Jaizkibeli «autokritika egiteko» eskatu dio.

«Saindua proposamena» izenburuarekin txosten bat jaso dute azken egunetan Hondarribiko herritarrek postontzietan. Proposamena Alarde baztertzailea antolatzen duen Alarde Fundazioari zuzenduta dago eta «konpainia misto eta konkretu bat» sortzea da helburua, non emakumeek soldadu gisa parte hartzeko aukera izango luketen. Alarde «tradizionala» aldarrikatzen dute proposamena egin dutenek, eta belaunaldi berrietan «tradizioa» galtzearen beldurrez abiatu dute ekimena. Jaizkibel konpainiari aipu bakarra egiten diote, «autokritika» eskatuz.

«Saindua proposamenak beraiena den Alardearen esentziarekin erabat identifikatuz, maite eta errespetatzen duten errituan, soldadu gisa parte hartu nahi duten emakumeei lekua eskaintzen die», dio proposamenak. Gaineratu dute «Alardea babesteko asmo zintzoa» dutela eta Alardearen etorkizuna babestea beraien eginkizuntzat hartuta, moldatzea beharrezkoa ikusten dutela. Alarde Fundazioaren baitan desfilatuko lukeen konpainia da herritar taldeak eskatzen duena, eta hondarribiarrei «adostasun soziala eta Alardearen babesa» eskatu diete, «gatazka luze bati irtenbidea eman eta inplikatutako eragile guztiek eskuzabaltasunez jokatu eta amore emango dutelakoan».

Gizarteari eta legeari begiratu diote proposamena osatzerakoan. Izan ere, 2004ko Berdintasunerako Legeko 25. artikulua 2022ko martxoan aldatu zela gogoratzen dute; lege berriak emakumeek gizonekiko berdintasun balditzetan parte hartzea onartzen ez duten edo oztopatzen duten jai edota oroitzapen jarduerak espazio publikoetan antolatzea debekatuta dagoela espreski ezartzen du. Lege horri helduta, Alardea ere zigortua izan daitekeela aurreikusten dute.

Herriari begiratuta berriz, «testuinguru berriari» egiten dio erreferentzia proposamenak: «Gizartea aldatzen ari da, legediak aldatzen ari dira. Mundu osoan berdintasunaren kontzientzia berri bat ezarri da. Testuinguru berri honetan, eta garaietara egokitu ezean, Alardeari etorkizun duin bat emateko ez da apenas tarterik garatuko. Hori da ondarearen transmisore gisa dugun erantzukizunik handiena: Alardeari etorkizuna ematea».

Bide bat egiteke

«Trantsizio» bat da proposatzen dutena: «Gaur egungo errealitateari erreparatuta, prozesu pertsonal eta kolektibo berri bat irekitzeko baldintzak betetzen direla uste dugu».

Horrekin batera, Jaizkibel konpainiari «autokritika» egiteko eskatu diote, beraien ibilbideari eta betetzen duten funtzioari lotuta. Izan ere, txostenean diote bi edo lau desfile egiteari ez diotela «biderik ikusten» eta hori ez dela «errespetuzko irtenbide bat» argudiatu.

Alardea «zaintzeko» asmoz osatu dutela proposamena kontatzen dute azken orrialdeetan, eta «gutxieneko akordio baterako tresna» izan daitekeela. «Emakumearen sarrera adostuta, gizarteak, herriak eskatzen duenera egokituz, gure ondarea indartuko duen beste urrats bat besterik ez da».

Azkeneko orrialdean, proposamena babesten duten herritarren zerrenda dago; «jende askok», proposamenarekin ados egon arren, bere izena publiko ez duela egin nahi izan dago idatzirik.  Bat egin nahi duen herritarrentzat ateak zabalik daudela gaineratu dute.

Jaizkibel Konpainiaren erantzuna

Hondarribiko Jaizkibel konpainiak Alarde tradizionalaren barruan konpainia misto bat sortzeko Sainduaren proposamenari erantzun dio. Jaizkibel elkarrizketarako prest agertu da, baina proposamen hori iaz ere egin zuela gogorarazi du.

Mende laurden baino gehiago emakumeek Hondarribiko Alardean berdintasunez parte hartzeko duten eskubidea aldarrikatzen eta arazoak mahai gainean jarraitzen du. Jaizkibel konpainiak sare sozialen bidez erantzun dio asteazken honetan ehundik gora lagunek sinatutako testuari.

«Jaizkibel Konpainiaren jaiotzaren aurrean, duela 30 urte, aldarrikapen bat entzun zen Hondarribian: ‘Emakumeak Alardean’. Datu objektiboa da gaur, 2023ko udan, gero eta hondarribitar gehiago bat datozela aldarrikapen horrekin. Kontra egon ziren pertsona asko alde daude», hausnartu du konpainia paritarioak.

«Egunotan aktore berri bat agertu da; Saindua deitutakoa. Beste aukera bat proposatu dute, bi alardeen proposamenaren aurkakoa. Bide okerretik zenbat eta gehiago egin, orduan eta okerragoa izango da», gehitu du Jaizkibelek.

«Sainduaren proposamena Alardea osatuko lukeen konpainia mistoa da. Jaizkibel Konpainiak iaz proposatu zuen gauza bera da: 2022an, 22 konpainia barruan; hau da, Jaizkibel barruan», dio. 2021ean, konpainiak iragarri zuen estrategia aldatuko zuela elkarrizketa biziberritzeko eta gatazkaren konponbidea bultzatzeko ahaleginetan, hau da, alardean egungo formatuan parte hartzea.

Hala ere, ‘Saindua proposamena’ ren planteamenduak beste ñabarduraren bat du; izan ere, «Alarde Fundazioari, alardea antolatzen duen erakundeari, Hondarribiko Alardean parte hartu nahi duten hondarribitarrei konpainia berezi eta misto berri batean parte hartzeko deia egitea eskatzen zaio, emakumeak soldadu gisa parte har dezan». Konpainia berri bateko kideek «izena aukeratuko lukete eta batzorde bat sortuko litzateke tradizioaren izaerarekin bat datorren jantzi-prototipo bat egiteko».

Bere oharrean, Jaizkibel konpainia, ordea, elkarrizketarako prest agertu da berriro: «Konponbide bat adostu genuen elkarrizketa-mahai batean. Sainduak dioen bezala: 'Non dago idatzita elkar ez ulertzera etsi behar izatea?'. Jaizkibel Konpainiak erantzun du ez dagoela halako kondenarik. Elkarrizketa da bidea».