Gabarra zahar baten koadernoa berreskuratu dute Donostiako Ondarreta hondartzan
Donostiako Ondarreta hondartzan, mareen eta kostaren higatzearen eraginez agertu den gabarra zahar baten zati bat berreskuratu du Ondare Zerbitzuak. XX. mendera arte, Igarako errekaren sakonera txikiko eremuetan nabigatzeko erabiltzen ziren ontzietako bat dela uste da.
Gipuzkoako Aldundiaren Ondare Zerbitzuak egurrezko koaderno bat kendu du asteazken goiz honetan Donostiako Ondarretako hondartzatik. Piezak 3,6 metroko luzera du eta Gordailua Ondare Bildumen Zentrora eraman du, bertan aztertu eta dokumentatzeko.
Ondare Zerbitzuko arkeologoa den Mertxe Urteagak hondartzan bertan azaldu duenez, berreskuratu den pieza hondo lauko gabarra batena dela uste dute, itsasgoran Igarako errekaren sakonera txikiko eremuetan nabigatzeko erabiltzen zena. «Normalean, ontzi horiek harea edo eraikuntza-materiala garraiatzen zuten, desplazamendua organ baino errazagoa baitzen», azaldu du arkeologoak. «Kontuan izan behar da garai batean ontziak Correosera (Igara) edo Portuetxe baserrira irits zitezkeela», gaineratu du.
Pieza horren datari dagokionez, Urteagak adierazi du egin beharreko analisien zain egon behar dela, nabigazio-arteria hori XX. mendearen hasierara arte egon baitzen martxan.
Gabarra zatia astelehenean aurkitu zuten Aranzadi Zientzia Elkarko kideek, Eduardo Chillida pasealekutik gertuen dagoen kostaldeko hormaren ondoan. Gertatutakoa Ondare Zerbitzuari jakinarazi ondoren, aztertu eta lekualdatzea erabaki zen, azterketa sakonago bat egiteko. Lekualdatze hori asteazken honetan egin da, 13.00etan, itsasbeherarekin batera.
Aldunditik operatiboa «oso konplexua» izan dela, ordubete besterik ez baitzegoen piezaren irteera egiteko marea berriro igo baino lehen. «Esku-hartzeak arrakasta izan du, eta garabi-kamioiak pieza Gordailura eraman du», ziurtatu dute.
Irungo instalazioetara iritsitakoan, lehenengo urratsa koadernoa gainazalean garbitzea izango da eta, gero, igerileku batean sartuko da, materiala honda ez dadin.
«Zura urez gainezka dago, eta kanpoan utziz gero, forma galtzen du eta hautsi egiten da; beraz, ezin da erabili. Tailatzeko erabili zen tresnaren aztarnarik ba ote dagoen aurkitzea da helburua. Honek kronologiaren datuak emango dizkigu. Eta ahal izanez gero, dendrokronologiara joko dugu. Prozesu luzea da», jakinarazi du Urteagak.
Zehazki, Giorgio Studer Ondarearen Foru Zerbitzuko zaharberritzaileak gaineratu duenez, «igerilekuko gatzgabetze prozesua luzea da» eta prozesu osoa «bi, hiru edo lau urtez luzatu daiteke».