Eduardo Chillida eta Godofredo Ortega Muñoz, aurrez aurre. Hauxe Bilboko Arte Eder Museoaren proposamen berria. BBKateak programari amaiera emango dio egitasmoak. Lehen begiratuan antzekotasunik ez duten artistak elkartzen ditu programak. Oraingo honetan, Chillida eta Ortega Muñoz aukeratu ditu museoak.

Javier Gonzalez de Durana erakusketaren komisarioak paralelismoak aurkitu ditu bien artean: «Chillidarentzat itsasoa infinituaren metafora da, eta hori bera dira Ortega Muñozentzat bere ‘Campos de Castilla’», esan du.

Erakusketan 21 artelan daude guztira, Chillida artista donostiarraren 12, paper gaineko eskulturen eta lanen artean, eta Extremadurako margolariaren 9 margolan. Ortega Muñoz Fundazioko (Badajoz) koordinatzaile artistikoa da, Gonzalez de Durana eta «elkarguneak eta desberdintasunak agerian jartzen dituzten lerro, kolore, hutsune eta keinuen arteko elkarrizketa sotil» baten arabera aukeratu ditu pieza guztiak.

Bere hitzaldian, komisarioak gogorarazi du Ortega Muñoz (San Vicente de Alcántara, Badajoz, 1899-Madrid, 1982) eta Chillida (Donostia, 1924-2002) elkarrekin aritu zirela 1950eko, 1960ko eta 1970eko hamarkadetan, nahiz eta belaunaldi desberdinetakoak izan eta testuinguru sozial eta geografiko «oso desberdinetakoak» izan.

Bestalde, hainbat material eta teknika erabiltzeaz gain, Chillida eskultorea eta Ortega Muñoz margolaria baitzen nagusiki, «erregistroetan mugitzen ziren eta elkarrengandik oso urrun zeuden asmoak zituzten», eta, horren ondorioz, kontzeptu-munduetako lan artistikoak sortu ziren, «harreman gutxikoak edo hutsalak».

Ildo horretan, Ortega Muñozek nondik zetorren irudikatzen zuen bitartean  –errealismoa pinturaren genero komunetan–, bere artearekin nondik zihoan erakusten zuen Chillidak –lengoaia abstraktu pertsonalen asmakuntza–. «Orduan inork ez zuen haien arteko lotura edo familiartasunik ikusi, aurkakotasuna baizik», azpimarratu du.

«Mende erdi baino gehiago igarota, eta tradizioaren aurrean errealismo motako sinplifikazio teorikoak gaindituta; geldialdia versus abstrakzioa; abangoardia edo aurrerapena, gaur egun, posible da onartzea bakoitzak bere erara lortu zuen modernitate-funts komun bat dagoela», gaineratu du komisarioak.

Beren ikuspegitik, batzuetan lortu zuten funts komun hori, «Chillidaren eskulturen, marrazkien eta grabatuen unibertso formalaren eta Ortega Muñozen paisaia pintatuen arteko hurbiltasun harrigarriko irtenbide formal eta konpositiboen» bidez.

Orientalismotik gertu dagoen ikuspegi bat partekatzeaz gain, «lurraldearekiko interes komun batek» ere batzen ditu, ostertza «paisaiaren funtsezko ildotzat» jotzen baitute.

Egitasmoa Chillidarekin hasi eta buka

Erakusketaren aurkezpenean Luis Chillida ere izan da, Eduardo Chillidaren semea. Sentitzen duen «ilusioa» nabarmendu du, ekimena «aitarekin hasi eta aitarekin amaitzen delako».

Eskultorearen semeak BBkateak programan bi artistak erlazionatzeko ideia ere azpimarratu nahi izan du, «artista guztiek bat egin baitezakete beren bideetan, nahiz eta desberdinak izan».

Nora Sarasolak, BBK Fundazioaren Gizarte Ekintzako zuzendariak, Chillida aipatu du bere mendeurrena ospatzeko: «Beste begirada bat behar da etorkizunari aurrea hartzeko eta lanean jarraitzeko ez errepikatzen ikasteko, ez dakiguna egiten saiatzeko, aurretik ibili ez diren bideak bilatuz».

Juan Mari Aburto Bilboko alkatearen esanetan erakusketa «txikia baina bizia» da. Udan bisitatu ahal izango diren hiru erakusketak ere aipatu ditu «ezohikotzat» jo baititu.

Uztailaren 1etik irailaren 30era astelehetik larunbatera 10.00etatik 20.00etara dago irekita museoa. Igandetan 10.00etatik 15.00etara.