Zelandia urpeko kontinentearen mapa berria egin dute bere jatorriari buruz ikertzen jarraitzeko

Zeelanda Berriko zientzialari talde batek Zelandiako mapa finagoa egin du, dragatutako arroken laginak oinarri hartuta. Honek, Lurreko kontinente urperatuenaren jatorriari buruzko sekretuak argitzea ahalbidetzen du, 80 milioi urteko bidaia batean.

Zelandia 4,9 milioi kilometro koadroko kontinentea da, Ozeano Barearen hego-mendebaldean kokatua eta % 94an murgildua dagoena. Kontinentearen beste ehuneko seia Zeelanda Berriak eta inguruko beste uharte batzuek osatzen dute.

Kontinentea, Te Riu-a-Māui (maori izena) edo Tasmantis bezala ere ezaguna, Gondwana historiaurreko superkontinente handiaren lurraldearen zati zen, duela milioika urte banatu zena indar geologikoen eraginez. Aurreko ikerketek diotenez, zatiketak gaur egungo sei kontinenteen hasiera ekarri zuen, eta, gainera, Zelandia sortu zen, zazpigarren kontinentea, duela 23 milioi urte inguru urperatzen hasi zena.

Hain zuzen ere, ozeanoaren azpian murgildua dagoelako, bere ustezko forma eta egituraren azterketak konplexuak dira, eta, beraz, ikerketa ezberdinen artean hainbat desadostasun daude.

Orain, Zeelanda Berriko ikerketa geozientifikoko zentroko zientzialariek (GNS, ingelesez) ahalegin berriak egin dituzte Zelandiako mapak fintzeko eta, horrela, eskualdeko ezaugarri geologiko garrantzitsuak argitzeko.

Horretarako, mapa geologiko berri bat egin dute, hil honetan ‘Tectonics’ aldizkari zientifikoan argitaratua. Mapa horrek 1,5 milioi kilometro koadro inguru hartzen ditu kontinentearen urpeko zatitik. Uharteetako azaleratzeetatik, xenolito bolkanikoetatik eta petrolio-prospekzioko putzuetatik jasotako harrien laginekin ere egin dute azterketa. Baita eskualdeko datu sismikoen azterketa ere.

Horrela, zientzialariek Zelandiako kontinente osoko maparik finenera iristea lortu dute. Mapa horrek, kontinente urperatuko arku magmatikoaren ardatzaren kokapena ez ezik, haren jatorriari buruzko misterio batzuei ere argia ematen die.

Nick Mortimer geologoa buru duen zientzialari taldeak proposatzen du Zelandiaren luzaketak haustura ekarri zuela Gondwana historiaurreko superkontinente handiarekin.