Sardina gehiago eta haragi gorri gutxiago jateak 750.000 bizitza salbatuko lituzke 2050ean

Sardinzarrak, sardinak edo antxoak jatea haragi gorriaren alternatiba gisa kontsumitzeak 750.000 bizitza inguru salbatuko lituzke 2050ean, Japoniako aditu talde baten ikerlanak ondorioztatu duenez.

Bazka-arrainak –sardinzarrak, sardinak, antxoak...– «haragi gorriaren alternatiba esperantzagarria dira» eta gehiago kontsumitzeak onura handiak ekar diezazkioke osasun publikoari; 2050ean 500.000 eta 750.000 heriotza artean saihestuko lirateke mundu osoan.

Japoniako Tsukubako Ingurumen Azterlanen Institutu Nazionalak zuzendutako ikerketa batek ondorioztatu du hori eta dietarekin lotutako gaixotasunengatiko desgaitasunaren prebalentzia nabarmen murriztu daitekeela gaineratu du.

Arrain mota horiek janez gero saihestuko liratekeen heriotzak kardiopatia koronarioekin otutakoak dira bereziki; gainera, desgaitasunen batekin bizitako 8 eta 15 milioi urte artean aurreztuko lituzke, gehienak errenta baxuko eta ertaineko herrialdeetan, betiere azterlan horren arabera.

Bazka-arrainak munduko haragi gorriaren zati bat baino ezin du ordezkatu, gutxi gorabehera %8, eskaintza mugatua duelako, baina arrainaren eguneroko mundu kontsumoa handitu dezake eta kardiopatia koronarioen, garun hodietako ezbeharren, diabetesaren eta hesteetako minbiziaren ondoriozko heriotzak %2 murriztu ditzake 2050ean.

Dieta mota hori hartzea «bereziki egokia» izango litzateke errenta baxuko eta ertaineko herrialdeetarako, arrain horiek merkeak eta ugariak baitira, eta bihotzeko gaixotasunen biktimen kopurua bereziki handia baita.

‘BMH Global Health’ aldizkariak argitaratu duen ikerketa 137 herrialdetan 2050erako haragi gorriaren aurreikuspenetan eta itsas habitatetan bazka-arrainen harrapaketei buruzko datu historikoetan oinarritzen da.

Gero eta froga gehiagok lotzen dute haragi gorriaren eta prozesatuaren kontsumoa gaixotasun ez-kutsakorren arrisku handiagoarekin; 2019an munduko heriotza guztien %70 inguru izan ziren.

Omega, kaltzioa eta B12 bitamina

Horien artean ia erdia izan ziren kardiopatia koronarioak, ezbehar zerebrobaskularrak, diabetesa eta hesteetako minbizia (%44), gehienak arteria koronarioen gaixotasunak.

Itsasoko bazka-arrainak omega-3 kate luzeko gantz-azido poliinsaturatuetan aberatsak dira, eta horiek jateak kardiopatia koronarioak prebenitu ditzake. Gainera, kaltzioa eta B12 bitamina ugari dute. Animalien elikadura iturri guztien artean karbono aztarna baxuena dute.

Ikertzaileek gogorarazi dutenez, gaur egun harrapaketen hiru laurden birrindu egiten dira irina eta arrain-olioa lortzeko, baita elikagaien segurtasun eza eta malnutrizioa duten herrialdeetako kosten aurrean arrantzatutako kantitate esanguratsu bat ere. Irina eta arrain-olioa, batez ere, diru-sarrera handiak dituzten kontsumitzaileentzako arrain haztegietan erabiltzen dira.

Ikertzaileek lau agertoki desberdin irudikatu zituzten, eta horietako bakoitzak munduko bazka-arrainak esleitzeko patroi desberdin bat adierazten zuen.

Analisiak erakutsi zuen modu orokorrean kontsumituko balitz bazka-arrainak osasun publikorako onura handiak ekar litzakeela, batez ere kardiopatia koronarioen intzidentzia murrizte aldera.

Itsasertzik ez duten herrialdeetarako, azterlanak adierazten du bazka-arrainaren merkaturatzea handitu beharko litzatekeela.