«Datorren urtarrilaren 15etik aurrera, Santa Sofia helburu turistikoekin bisitatzen duten atzerritarrek sarrera ordainduko dute. Bertan otoitz egiteko asmoz bisitatzen duten turkiarrak, aldiz, doan sartuko dira», aurreratu du Mehmet Nuri Ersoy Turkiako Kultura eta Turismo ministroak.

Konstantinoplako antzinako basilika, Justiniano I.a erromatar enperadorearen aginduz 532-537 urteetan eraikia, meskita bihurtu zen 1453an, Otomandar Inperioak hiria konkistatu zuenean. 1935ean sekularizatu eta museo bihurtu ondoren, helburu erlijiosoekin erabiltzeari utzi zitzaion eta sarrera ordainduta bisita zitekeen.

Hainbat birmoldaketa

2020an, Recep Tayyip Erdogan buru zuen gobernuak meskita bihurtu zuen eraikina, nahiz eta bisita turistikoak doan egiteko aukera eskaintzen zuen, errezo-ordutegian izan ezik, eta, beraz, Turkiako gainerako meskitetan dagoen erregimen bera ezarri zuen. Erabakiak kritika ugari eragin zituen, besteak beste, urtean gutxienez 50 milioi dolarreko diru-sarrerak galtzea zekarrelako.

Erseyk adierazi du plan berriarekin bi zirkuitu bereiziko direla: fededunek beheko atetik sartzen jarraituko dute erdiko espazioan otoitz egiteko, baina turistak Topkapi jauregiaren albotik sartuko dira zuzenean basilikaren goiko galeriara doan korridore batetik.

Galeria horretan mosaiko bizantziar ugari daude, eta eraikinaren barrualdearen ikuspegi panoramikoa eskaintzen du. Eraikina meskita bihurtu zenetik, galarazita zegoen bisitei. Orain, turistek galerian zehar ibiliko dira, irten aurretik erdiko espaziora jaisteko, eta horrek fededunekin nahastea saihestuko du, ministroak zehaztu duenez.

Erseyk ez du aurreratu zein izango den sarreraren prezioa, ezta zein arau aplikatuko zaizkien otoitz egin nahi duten atzerritarrei, ezta monumentua erlijio-asmorik gabe bisitatu nahi duten turkiarrei ere.

Birmoldaketaren aurreko azken urtean, Santa Sofiako sarrera-txartelak 15 euro inguru balio zuen; gaur egun, berriz, Topkapi ondoko jauregira egindako bisitak 25 balio du atzerritarrentzat eta 5 turkiarrentzat.