Bizikletan libre zeruertzerantz
Eneko Redondok ibilbide luzeak egin izan ditu bizikletaz Patagonian zehar (Txile eta Argentina). Asiako hiru mendialde handi ere lotu ditu, Pamir Highway, Karakorum Highway eta Indiako Himalaia mendietan ibilita; eta, azkenik, Japoniako Fujin ere bai. Orain Hego Amerikara doa “Morrosko” bizikletarekin, bueltako txartelik eta eperik gabe.
Eneko Redondo 1972an jaio zen Gernika-Lumon; 50 urte ditu, beraz. Diseinatzaile industriala da jaioterriko enpresa kooperatibo batean. Kirola bere bizitzaren parte da; urte asko daramatza haitz eskaladan eta txirrindularitzan.
Bidaia gehienak bakarka egiten ditu, bizikletarekin edo motxilarekin. Lehenengo pedalkadak Donejakue bidean egin zituen, baita Euskal Herriko eta Iberiar penintsulako ibilbideetan barrena ere. Arhuaco-ekin bizi izan zen Kolonbian, Alpeetan eskalatu du, Marokon ezkontza batera joan zen, Patagonia bizikletaz zeharkatu zuen, Kuban zaharberritutako bizikletak oparitu zituen, pigmeoekin egon da Kamerunen, Beninen erritu buduak ikusi ditu, bizikletan mugitu da Asiako hego-ekialdean, Kolonbian, Perun, Iranen eta Afrikako zenbait herrialdetan. Gainera, 2015ean, sei hilabetez, Tajikistanera, Kirgizistanera, Txinara, Pakistanera eta Indiara joan zen. Hegazkinez Japoniara iritsi zen, eta han pedalei eragin zien, 21 urtez munduan barrena bizikletaz ibilitako Lorenzo Rojo “Txentxo” gasteiztarrarekin.
2020an, pandemia betean, Sevillatik Gernikara joan zen, eta hurrengo urtean Cadizetik abiatu zen, Portugal zeharkatuz, etxera itzultzeko.
2022ko udazkeneko aste batzuk igaro zituen Cuencan eta Teruelen. Horri esker, Cartagena de Indias hirian (Kolonbia) hasiko duen proiektu berriari ekiteko prestaketak egin ditu.
Asko pentsatu duzu Ameriketara bidaiatzeaz, noiz itzuliko zaren jakin gabe?
Aspaldi neukan plan bat da, baina pandemiarekin itxarotea tokatzen zen. Azken zeharkaldien arrazoia ere horrek baldintzatu zuen, errazagoa baitzen ibilbide errazak egitea. Oso interesgarria izan da Espainiako eta Portugalgo leku batzuk ezagutzea, ahaztuta dagoen toki handia baita, bizikletaz gurutzatzeko herrialde ona baita, jende oso atsegina eta errepide lasaiak dituena. Aurkikuntza bat izan da. Lehenago egindako beste edozein bidaiekin alderatuz, ez da gutxiago izan.
Bigarren mailako errepideetatik joatea gustatzen zaizu, erabiltzen ez direnetatik ere bai.
Bai, lurrezko pistetatik eta auzo bideetatik. Hainbat arrazoirengatik egiten dut: trafikoari beldurrik izan gabe erlaxatuta joatea gustatzen zait, atseginagoa da, eta, bestalde, naturarekin eta bertako pertsonekin lotura handiagoa lortzen da. Haiekin hitz egiten duzu eta lurraldeari buruzko informazio fidagarriagoa ematen dizute.
Nola joan da Teruelgo Mendi Hutsen ibilbidea?
Pena da, herriak biztanlerik gabe geratzen dira. Egia da bakardade sentipena ere gustatzen zaidala, leku basatietan barrena joatea, horixe baita benetan deitzen didana. Gozatu egin dut mendietan eta lehorreko pistetan zehar ibiltzen, baina ez nuen beste elkarrizketarik behar bertakoekin.
Zein izan dira Cuenca eta Teruel ibilbideko lekurik atseginenak?
Alto Tajoko Parke Nazionala, Cuencako iparraldean eta Soriako hegoaldean. Erabateko bakardadean, udazkeneko koloreekin eta faunaz inguratuta. Zehazki, Tajo ibaiaren eta Cuervo ibaiaren sorrera gustatu zait, biak Cuencako mendi zerran.
Lur planetako biztanle bakarra bazina bezala?
Animalia ugari ikusten dituzu, baina pertsonentzat mugatutako alderdi bat bezalakoa da, ez baitago lotura onik, ez dago asfaltatutako errepiderik herrien artean, eta horrek bakardadea eragiten dizu.
Nola moldatzen zara zeure kabuz? GPSa eramaten duzu, kanpin denda daukazu, su txiki bat erabiltzen duzu janaria egiteko?
Ezeren eta inoren mende ez egotea gustatzen zait. Jende oso gutxi bizi den inguruak modu autonomoan ezagutzeak erakartzen nau. Azkenean, esperientzia urteak dira, eta aldiro bidaiatzeko eta lekuak ezagutzeko modu bat antolatzen joaten zara. Zoazen lekuari hobekien egokitzen zaion ekipamendua aukeratzen duzu; adibidez, ur iragazki mota. Azken bidaian, Tajo ibaiko putzu batetik edan behar izan nuen, eta iragazki egokiari esker ez nintzen intoxikatu.
Gernikatik Cuencara, eta handik Teruelera eta buelta; horrek Amerika bizikletaz proiektua prestatzeko balio izan dizu?
Nire ondoan daukat “Morrosko”, horrela deitu diot nire bizikleta berriari, sendoa eta indartsua delako. Oso ondo etorri zait probatzea. Gauza batzuek funtzionatu dute eta beste batzuek aldatu egin ditut. Ideia bat egin dut pisua kalkulatzeko eta materiala probatzeko, hala nola ur-iragazkia, su txikia. Ibilbide kontinental bati ekin aurretik materiala testatzeko modu egokia izan da.
Ibilbide oso luzeak egin izan dituzu, hala nola Zetaren Bidea, Tajikistanetik Indiara. Eta handik Japoniara jauzia egin zenuen. Zergatik igo zinen hain mendi garaietara?
Mendien deia da. Ziklo-bidaiari batentzat erakargarri bihurtzen da "Pamir" hitza entzutea. Batzuek eta besteek elkar xaxatu genuen helmuga hauek aholkatuz, eta Pamir nire ametsen artean zegoen. Gero hasten zara zerbait handiagoan pentsatzen: «Agian jarrai dezaket Karakorumetik barrena, eta ondoren Himalaia. Elezaharretako hiru helmuga lotzea bezala izan zen, hori da ideia.
Hilabete gogorrak izan ziren, 3.000 metrotik jaitsi gabe. Baina merezi zuen Zetaren Bidean mendiak eta milaka urteko historia lotzen ibiltzea. Niretzat hori altxor handi bat da, ideia eder bat. Beste pertsona batentzat azken urteko automobil bat izan liteke. Horrelako esperientziak bizi izanak liluratzen nau. Zetaren Bidea amets bat bizitzea bezalakoa izan da.
Zein izan ziren Asiako zure bidaiaren une gorenak?
Egunkarian idatzi nuen buruz buru naturaren eta nire arteko elkarbizitza zela. Batzuetan liskarrean aritzen ginen eta beste batzuetan adiskidetu egiten ginen. Dena exajeratuta zegoen: ona oso ona zen, eta txarra, oso txarra. Emozioak muturrekoak ziren, negar eta barre egiten nuen mendien handitasun haren aurrean. Urruneko tokiak dira, zibilizaziotik urrun daudenak, non haizeak, tenperaturak, altitudeak etengabeko erronka ziren. Gizakiok barruan daramagun animali sena piztu zitzaidan.
Kolonbiarantz hegan egiteko puntuan zaude. Hego Amerikako beste herrialde batzuk ezagutzen dituzu.
Txilen eta Argentinan pare bat bider egon naiz. Bizikletaz egin nuen Errepide Australa Ushuaiaraino. Ezagutzen dut Peru; han trekkingak egin nituen. Brasil hegoaldea eta Kolonbia ere bai. Orain Bolivian denboraldi bat igaro nahi nuke.
Herrialde bat bisitatu arren, beti daude ezagutzeko eta harritzeko lekuak. Bidaia honetan, denbora eperik gabe bidaiatzeak eskaintzen duen askatasuna lortu nahi dut. Lan egiten dugunontzat ez da erraza alde egitea, eta horregatik gehiago baloratzen dut erabaki hau.
Orain Kolonbian hasiko naiz eta ea non amaitzen dudan! Zorionekoa naiz askatasun hori dudalako.
Lekuak, pertsonak, esperientziak bilatzen ditut, neure buruarekin topo egitea, beste batzuetan bidaia luzeetan egin dudan bezala. Gogoa dut betetasuna eta basakeria berriro sentitzeko. Denbora luzerako noa, bidea markatuko didan senari jarraiki. Zerumuga libre eduki nahi dut.
Ez duzu kalkulatu noraino eraman zaitzakeen bide horrek?
Ez, niretzat ez du zentzurik plan handiak egiteak, puntu bat edo beste markatzeak. Bizitza ziurtasunik gabea da, maiz ez duzu jakiten zer gertatuko den. Uste dut hobe dela pixkanaka joatea, une bakoitzean gozatzea eta bideak proposatzen duena onartzea.
Eneko Redondo 2023ko urtarrilaren 2an hegazkinez joan zen Cartagena de Indiasera. Oraingoz oso ondo doakio. Bere lagun arhuaco-ekin egon da Santa Martako Nevada mendilerroan. Mezu hau bidali zidan, audioz: "Errepidetik irten naiz Kolonbiako mendietan sartzeko. Landa lurretan jendea oso jatorra da. Malda igarogaitzak eta muino ikaragarriak gainditu behar izan ditut, 38 graduko hozberoa zelarik. Gorputzak erantzuten du eta gogoak ere bai. Laster abiatuko naiz Bucaramangara.