Belaz Zeelanda Berriraino

Rocio Gandarias, Getxon jaiotako marinela, Ingalaterratik Zeelanda Berrira joan zen “Cirrus” belaontzian, Gaspar Vanhollebeke kidearekin. Aucklandeko Harauki badiara iritsi eta han geratu ziren. Lau urte daramatzate han, lana aurkitu dute eta bi haur jaio zaizkie. Rociorekin egon ginen Getxon, familia bisitatzeko egin zuen bisitan.

Rocio Gandariasek eta Gaspar Vanhollebekek itsas arkitektura ikasi zuten Ingalaterran. Ikasketak amaitutakoan, “Cirrus” belaontzia erosi zuten eta munduari bira emateko asmotan Zeelanda Berriraino iritsi ziren.

Southamptondik abiatu ziren, Getxon gelditu ziren aldi batez, ondoren Kanarietara joateko. Hierro uhartetik Ozeano Atlantikoa zeharkatu zuten Frantziako Antilletaraino, Amerikako kontinentea jo zuten Cartagena de Indiasen, eta Kuna Yala artxipelagoa bisitatu zuten. Panamako kanala igaro zuten, Ozeano Barean barrena, Zeelanda Berrirako bidean.

Zeelanda Berrira iristea zen helburua, eta han aldi baterako finkatzea?

Gure helburua Zeelanda Berrian sartzea zen, urte pare bat igarotzea eta nabigatzen jarraitzea. Baina oraingoz hemen geratu gara.

Itsas arkitekturako ikasketak amaitu ondoren, “Cirrus” erosi zenuten lortutako aurrezkiekin. Dagoeneko bi ozeano zeharkatu dituzue eta, abenturan zehar egin dizkizudan elkarrizketengatik, badirudi dena oso ondo joan dela.

Egia esan, ez dugu ezbehar handirik izan. Itsasontzia nahiko txikia da, eta esan ohi da: itsasontzi txikia, arazo txikia. Guztiz ados nago esaldi horrekin.

Zerikusia izango du itsas arkitektoak izateak eta itsasontzia ondo ezagutzeak. Marinel onak egin zarete?

Itsas arkitektoak izatea garrantzitsua izan zen, baina uste dut marinel bihurtu ginela bidaian. Ondo ezagutzen dugu “Cirrus” ontzia, osorik hustu egin genuelako eta Getxon prestatu genuelako, nire aita Gonzalo Gandariasen laguntzarekin. Aitak belaontziak eraikitzen eta prestatzen ditu. Nabigatu ahala, gero eta gehiago ikasi genuen. Azkenean, Gasparrek eta biok ez genuen hitz egin behar maniobrak egiten genituenean elkar ulertzeko.

Nolakoa izan zen Ozeano Atlantikoaren lehen zeharkaldia zuentzat, Hierrotik Maria Galantera, Frantziako Antilletan?

Bidaia honetan bi lagun etorri ziren. Beraz, lau izan ginen. Nahiko haize izan genuen, popako 25 korapilo inguru txopan ia egunero. Alisioek bultzatzen gintuztenez, oso azkarrak izan ginen. Itsasontzira ohitzen joan ginen eta dena oso ondo joan zen.

Antilletara, Cartagena de Indiasera (Kolonbia) eta Kuna Yalara (Panama) iritsi zineten. Paradisua dela esaten dute. Egia al da?

Ikaragarria da. 365 uharte dira, eta lurralde kontinentalaren zati bat ere beraiena da. Paisaia ederra da, eta interesgarria da hango biztanleek antzinako tradizioekin jarraitzen baitute.

Kuna Yalaren ondoren, 2018ko apirilean, Panamako kanala igaro zenuten Ozeano Barea zeharkatzeko asmoarekin, ozeanorik handiena. Txiki geratzen al da Atlantikoarekin alderatuta?

Pazifikoan bakarrik geratu ginen Gaspar eta biok. 30 egun behar izan genituen Panama Hiritik Nuku Hiva uharteraino, Markesak uharteetan handiena, Polinesia Frantsesean. Iritsi ginenean, alde batetik ilusioa egin zigun, baina bestetik nabigatzen jarraitu nahi genuen. Bidaia hain ona izan genuenez, ez zitzaigun axola lurra zapaltzea.

Hara!, hilabete bat igaro zenuten lurrik ikusi gabe.

Gezurra dirudi, baina hori izan zen errealitatea. Ez zitzaigun axola pixka bat gehiago nabigatzea.

Markesetara iritsi aurretik, balea batekin topo egin zenuten. Zer gertatu zen?

Nik neraman lema. Azkar samar nabigatzen ari ginen, eta halako batean: danba, danba, danba! Oihu egin nuen. “Zer arraio!”, esan zuen Gasparrek: “Zer gertatu da?”. Orduan balea bat ikusi genuen, bazihoala. Uste dut ez geniola minik egin, eta hark ere ez itsasontziari, aluminiozkoa baita.

Ozeano Barean, Markesak, Tuamotu, Tahiti, Tonga eta Sozietate uhartetan egon zineten. Non geratu nahi zenuten luzaroago?

Oso zaila da aukeratzea. Markesak txundituta utzi ninduten, beharbada Polinesian bisitatu genituen lehenak izan zirelako. Jendearen adeitasunak eta haien kulturak atentzioa eman zidan.

Azaroaren 14an lur hartu zenuten Zeelanda Berrian, urte eta erdiko zeharkaldiaren ondoren. Nolakoa izan zen Zeelanda Berriarekin topo egitea?

Gazi-gozoa izan zen, alde batetik, bidaia amaitzen zelako; eta bestetik, kokatzeko asmoa genuen herrialdera iristen ginelako. Zeelanda Berria kolpe moduko bat izan zen, Ozeano Bareko beste uharte apalago batzuk bisitatu ondoren. Berriz zibilizazioan sartzea bezalakoa da: supermerkatuak, automobilak eta beste guztia

Zuen asmoen barruan al zegoen Zeelanda Berrian zenbait urtez geratzea?

Bidaian gure aurrezkietatik bizi izan ginen. Baina Zeelanda Berrira iritsi ginenean amaitu egin ziren. Beraz, bagenekien gelditu egin beharko genuela lan egiteko. Gure planaren barruan zegoen geldialdiak egitea nahikoa diru ez genuenean. Zeelanda Berriko egonaldia noiz artekoa izan zitekeen ere ez genekien, baina covid izurritearekin ezin izan genuen irten, eta hantxe geratu behar izan genuen.

Nola lortu duzue bizitza berri horretan integratzea, Europa utzi eta itsasoan denbora eman ondoren?

Gu nabigatzen ari ginela, Gasparrek gestioak egin zituen Ingalaterran lan egiten zuen enpresarekin, Zeelanda Berriko bulegoan postu bat eskain ziezaioten. Zortea izan zuen, eta lan-eskaintza horri esker lortu genuen bisa. Azaroan iritsi ginen eta ni otsailean hasi nintzen lanean. Biok itsas industrian egiten dugu lan. Iritsi orduko Gasparrek maorien hizkuntza eta kultura ikasteko izena eman zuen. Hasieran itsasontzian bizi ginen, baina haurdun geratutakoan etxe bat alokatzea erabaki genuen.

Itsasoarekin zerikusia duen guztiak onarpen handia du Zeelanda Berrian?

Itsasontziekiko zaletasun handia dago, ia mundu guztiak du arrantza ontzi bat edo belaontzi bat. Itsas industria nahiko handia da, kontuan hartuta 5 milioi biztanle baino ez dituela. Enpresa askok ontziak eraikitzen dituzte nazioartean. Adibidez, nirea ingeniaritzakoa da, eta merkataritza eta arrantza ontziak eraberritzen aritzen da, bai hemen, bai Europan.

Zeelanda Berria bi urtez itxita egon da atzerritarrentzat covid pandemiaren ondorioz. Horrek aukera eman dizue tokia sakonago ezagutzeko?

Baietz esango nuke. Denbora eman digu bere bizimoduan sartzeko. Gozamena izan da, lekuetara joaten ginelako eta turismorik ez zegoelako. Haurakiko golkoa ezagutu dugu batez ere, uharte piloa baitago han. Ahal dugun guztietan joaten gara itsasontziarekin uharteren batera. Hego Uhartera ere joan gara Queenstown bisitatzera; menditsua da eta eski-pistak ditu. Oro har, natura asko dago gozatzeko, gizakiak kaltetu gabea.

Zeelanda Berrian bizitzearen onuretako bat kirola egitea eta naturarekin harremanetan bizitzea al da?

Bai, asko gustatzen zait horregatik. Auckland hiririk jendetsuena da, baina ia ez zara konturatzen hiri handi bat dela, hondartzak eskura dituzulako, eta uhartez betetako badia bat. Itsasontzi bat edukita gozamena da. Eguraldi ona egiten du urterik gehienetan, neguan izan ezik. Hondartzaren ondoan bizi gara eta egunero lan egitetik irteten garenean gozatu egiten dugu.

Beraz, bizi-kalitatea dago?

Oso ona. Lanaren eta aisialdiaren arteko harremana orekatua da; izan ere, arratsaldeko 4etan edo 5etan kanpoan gaude, eta hondartzaz gozatu dezakegu uretako kirolak eginez, hala nola surfa, kite surfa eta abar. Gainera, pasealeku asko daude basoan eta mendian.

Antipodetan ama bihurtu zara, Unai eta Eneko zure bi haurren jaiotzarekin. Nolakoa da zure jatorritik hain urrun dagoen leku batean ama izatea?

Bi haur kiwi ditugu. Zeelanda Berria herrialde ona da haurrak izateko, oso segurua eta lasaia delako eta ingurune natural batean libre hazi daitezkeelako. Egia esan, hau oso urrun dago. Horretaz konturatzen zara Europara hegaldian itzultzen zarenean: 35 orduko bidaia eta hiru hegazkin.

Orain lau zarete munduari bira ematen jarraitzeko, zuen bi semeekin. Prest zaudete lurraren inguratzea osatzen jarraitzeko?

Ez dakit “Cirrus” ontzian izango den edo ez, baina munduari bira eman nahi diogu. Agian belaontzi handiago batean, orain lau baikara. Gure haurrak itsasontzira ohitzen ari gara, asteburuetan irteerak eginez. Haurren gurasoak marinelak dira, eta ez dute beste erremediorik.