Pedagogia sozial ikaragarria egiteko aukera ematen du gaur abiatu eta abenduaren 2ra arte eginen den Euskaraldiak. Sustatzaileek arau sozial bihurtu nahi dituzte hainbat portaera, defektuz egin ditzagun: lehenengo hitza beti euskaraz, aurrean duguna ezezaguna bada ere. Ulertzen badigu, euskaraz jarraituko dugu, nahiz eta bertzeak gaztelaniaz edo frantsesez erantzun. Eta euskaldunak euskaldunari euskaraz.

Ariketa sozial masiboa da Euskaraldia, eta garrantzia ematen diote antolatzaileek masibotasun horri, babes eta konplizitate horri. Horrela izan dadin, denboran mugatua izan behar du ezinbertzean, 15 egunetan. Baina horrek ez du erran nahi proposamena 15 egunerako denik; urte osorako da. Aurtengo edizioak badu berezitasun bat: amaitu eta biharamuna, abenduaren 3a, Euskararen Eguna izanen da, eta xedea da hurrengo egun guztiak ere hala izatea.

Bertze elementu inportante bat da praktika hau euskararen eremu guztietan batera eginen dela, Nafarroako, Ipar Euskal Herriko eta EAEko eragile sozial eta instituzionalen elkarlan handi batean, elkarren aitortza eginez: hanka sozialak ezingo luke bakarrik, instituzionalak ere ez.

«Ariguneak»

Ahobizi, belarriprest eta “ariguneak” izanen dira egun hauetan protagonista. Ahobiziak dira ulertzen duten guztiei euskaraz eginen dietenak, eta belarriprestak, solaskideei beraiekin euskaraz egiteko erranen dietenak, nahiz eta beharbada bertze hizkuntza batean erantzun. Ezpainen eta belarrien marrazkiak dituzten txapak lehendabiziko edizioan jarri genituen kolkoan, 2018an. Ariguneak, berriz, bigarren edizioan sortu ziren, pandemia betean, eta agian ez dira hain ezagunak. Horregatik zentratuko gara horietan erreportaje honetan, Manuel Moreno Euskaraldiko lantaldeko kideari eta zenbait arigunetako lagunei eskutik hartuta.

Euskaraz lasai aritzeko guneak dira ariguneak. Bi baldintza bete behar dituzte: kide guztiek euskara ulertzea, eta denek ariketan parte hartu nahi izatea ahobizi edo belarriprest bezala. «Espazio horietako kideek estres linguistikorik gabe egin dezakete euskaraz. Talde erabaki horrek sekulako babesa ematen dio norbanako bakoitzaren portaerari, ahalegin kolektibo baten sentsazioa sortzen du, baita lorpen eta onura kolektiboarena ere», azaldu du Morenok.

«Norbait ahobizi edo belarriprest txaparekin ikustean konplizitatea sortzen da: badakit zertan ari zaren, badakit badakizula zertan ari naizen, eta oso polita, motibagarria, indartsua da hori. Hori bera arigunera eramanda talde kohesioa indartzen da».

Ariguneek Euskaraldiaren partaide izateko aukera ematen diete entitateei. Funtzio garrantzitsua betetzen dute haien barneko ariguneak identifikatzen. 2020ko edizioan, 6.000tik gora entitate, 8.300 egoitza, eta 25.000 arigune inguru izan ziren. Hirugarren honetan, aurrekoan parte hartu zuten horiek parte hartzea berretsi ahal izan dute, eta entitate berriei atea zabaldu diete. «Zorionez, milaka eta milaka dira, arlo guztietakoak: industria, kirola, merkataritza eta ostalaritza, herri mugimenduak, finantza, kultura... Tamaina eta lurralde guztietakoak dira, gainera», nabarmendu du antolatzaileak, aniztasunarekin pozik.

Ariguneak identifikatuta, prestakuntza eskaini diete, ariketa ahalik eta erosoen egin dezaten. Hala, eraginkorra izanen da. Badakite denbora beharko dela, baina erronka era bat da, euskara gehiago egiteko.

TESTIGANTZAK

«165 langile gara eta ez dakigu zein den euskalduna eta zein ez. Euskaraldiari esker identifikatu eta mintzatzeko aukera dugu»

SONIA AIZPURU

Navarrabiomed ikerketa zentroa

 

«Klub berria gara, boluntarioa, eta badugu nahikoa lan, baina bultzada ematea erabaki dugu, gure buruari lan bat gehituta»

ROKE ARANTZAMENDI

Debasket saskibaloi kluba

 

«Aurreko edizioan arigunea izan ginen, eta bezeroekin nabaritu dut geroztik euskara gehiago hitz egiten dutela nirekin»

DAVID GOMEZ

Ermuko Anboto burdindegia

 

«Barnean gaztelaniaz aritzen gara eta bezeroekin elebitan. Badira euskara ulertzen duten langileak, eta saiatuko gara»

BEATRIZ CASTRO CUBERO

Setalde Group energia enpresa

 

HACIA UN PAÍS CÓMODO PARA LOS EUSKALDUNES

A partir de hoy, hasta el 2 de diciembre, vuelve el ejercicio masivo para aumentar el uso del euskara. El punto de partida de cada ahobizi, belarriprest o “arigune” es distinto pero, como afirman sus impulsores, siempre se puede avanzar hacia un país cómodo para las y los euskaldunes. Con la llegada de Euskaraldia, GARA recupera estos círculos utilizados en las dos anteriores ediciones. En ellos se ofrecerá un resumen en euskara de los artículos en castellano, a modo de aliciente para animar a nuestras lectoras y lectores que no dominan el idioma nacional.