Matxismoaren ondorioz umezurtzak direnek dirulaguntza jasoko dute

Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan indarkeria matxistaren ondorioz hildako adingabe umezurtzek urtean gutxienez 5.760 euroko laguntzak jasoko dituzte 18 urte bete arte, eta zenbateko hori 25 urte bete arte jasotzen jarraitu ahal izango dute, baldintza batzuk betez gero. Lakuako Gobernuak dekretu proiektua onartu zuen atzo, eta alegazioak aurkezteko epea ireki da orain.

Indarkeria matxistaren ondorioz umezurtzak diren haur, nerabe eta gazteek dirulaguntza bereziak izango dituzte EAEn, Lakuako Gobernuak aurreratu duenez. Gutxienez 5.760 eurokoak izango dira 18 urte bete arte, eta zenbait kasutan 25 urtetara heldu arte.

Gainera, emakume horien seme-alabek, biologikoek, adoptatuek edo tutoretzapekoek, hilketak gertatu zirenean adingabeak zirenek, 10.000 euroko ordainketa bakarra jaso ahal izango dute, atzeraeraginezko izaerarekin, 2003. urtetik dekretua indarrean sartu aurreko urtera arte. Lakuaren kalkuluen arabera, 40 pertsona inguruk jaso ahal izango dute laguntza hori. 10.000 euroko azken laguntza hori ez da bateraezina urteko 5.760 euroekin, onuradun potentzialek baldintzak betez gero. Adibidez, adingabeak izaten jarraitzen badute eta EAEn bizi badira, bi dirulaguntzak jaso ahal izango dituzte.

Kopuru horiek eta laguntzak jasotzeko eskatzen diren baldintzak Lakuako Berdintasun, Justizia eta Gizarte Politiketako Sailak atzo onartutako dekretu proiektuan jasota daude. Hemendik aurrera alegazioak aurkezteko prozesua hasiko da, eta hilabete batzuk barru amaituko da, behin betiko testua Lakuak onartu arte. Prozesu horretan, baliteke dekretu proiektuan jasotako edukiak aldatzea.

450.000 EURO 2024KO AURREKONTUETAN

Indarrean jartzeko datarik ezarri ez den arren, Iñigo Urkullu buru duen Gobernuak iragarri du 450.000 euroko aurrekontua izango duela datorren urtean, ordainketa horiei aurre egiteko, eta kopuru hori handitu ahal izango dela jasotzen diren eskaeren arabera, laguntza hori eskubide subjektiboa baita.

Behin-behineko testu horren arabera, adingabe umezurtzentzat urteko laguntzaren zenbatekoa 5.760 eurokoa izan da hasieran, hau da, Ondorio Anitzeko Errentaren Adierazle Publikoaren %80. Indize hori erreferentziatzat erabili da laguntzak emateko. Zenbateko hori bikoiztu egingo da desgaitasun eta mendetasun maila jakin batzuk dituzten hartzaileen kasuan.

Onuradunak 18 urte betetzen dituenean, 25 urte bete arte jaso ahal izango du laguntza, baita %33ko desgaitasuna edo handiagoa badu, mendekotasun egoera badu edo araututako ikasketak egiten baditu ere.

Laguntza honen onuraduna izateko, hartzaileak eskabidea egiten duen unean izan behar ditu egoitza eta errolda komunitatean, eta ez eraildako amaren heriotzaren unean; hala ere, ama horrek hil zenean izan behar zituen bizilekua eta errolda, edo, bestela, hil aurreko azken 10 urteetatik 5ean.

Dekretu proiektuak aurreikusten duen beste laguntzari dagokionez, 10.000 euroko ordainketa bakarrari dagokionez, eskatzen da adingabeak bizilekua eta errolda izatea ama hil zenean, bai eta eskaera egiten denean ere.

Dirulaguntza hori dela-eta, gehienez ere bi urteko epea ezarriko da eskaerak formalizatzeko dekretua indarrean sartzen denetik, «neurri iragankorra eta salbuespenezkoa» baita, eta epe hori igarota desagertuko baita.

Lakuak kalkulatu duenez, 40 izan litezke laguntza honen onuradunak izan daitezkeenak, eraildakoen seme-alaben erregistrorik ez baitago 2012ra arte.

2003. urtetik, hilketa matxisten estatistika hasi zenetik, 53 emakume hil dira EAEn horren ondorioz.