Literatura, musika eta eszenaren uztarketa da “Spoken Words”. «‘Esaniko hitzak’ bezala itzuli dut nik. Poesia liburu batean islatzeko da, paperean idatzi eta paperean jasotzeko. Hau eszenan, jendaurrean hitz egiteko da. Literatura da, kasu honetan literatura eszenikoa. Gurean bertsoaren tradizioa oso errotuta dago gure kulturan, baina oso molde estua dauka, errima eta metrika dauka, arau zorrotz asko daude. ‘Spoken Words’ askoz irekiagoa da zentzu horretan. Batzuetan hip-hoparekin edo raparekin mugan dago, baina ez dute zertan erritmo jakin horiek izan; apur bat gastatuak daude, nire ustetan», zehaztu du Patxo Telleriak.

Laboaren letrak berrinterpretatu eta birsortu ditu eta musika ere berdin. «Hamabi pieza dira, eta bakoitzean gure musika nondik joan zitekeen pentsatu nuen. Musikari dagokionez, batzuetan esplizituagoa ala ezkutuago dago jatorrizko kantua. Airea sumatzen da, baina interpretazio eta hurbilketa partikularra, berria eta desberdina da; asko esperimentatu dut», azaldu du.

Pertsonaiaren maskararik gabe, biluzik, agertuko da jendaurrean Telleria. «Ez naiz ezkutatzen pertsonaiaren atzean; ni naiz», esan du. Biluzte bikoitza; emozionala eta ideologikoa izan da, bere esanetan. «Esperimentazioaren eta bilatzearen prozesua oso atsegina izan da. Batez ere, berria izan delako. Antzerkiaren errutinaz hitz egitea arraroa da, baina entseguak antzekoak izaten dira lan guztietan. Kasu honetan oso desberdina izan da eta, alde horretatik, oso gustagarria». Adrian Garcia de los Ojos eta Maider Lopez musikariak izan ditu ondoan Telleriak. Jokin Oregi arduratu da eszenaratzeaz.

Zumeta presente dago alderdi estetikoan, kartelean zein elementu eszenografikoetan. Eszenan, txoriak. «Material oso xumearekin egindakoak, kartoiz. Zumetaren oihartzuna dute kolore eta trazuetan». 60ko hamarkadako estetikari keinu egin diote: «Gaur egungo ikuskizuna da gurea, ez dago ukitu nostalgikorik. Berria eta modernoa da. Baina kantuak garai hartan sortuak izan ziren eta estetikoki, gure janzkeran, Ez Dok Amairu, Zumeta... ekarri nahi izan ditugu gurera».

BALIAGARRIAK BERE HORRETAN

Garbi utzi nahi du. «Laboaren kantuak berrinterpretatu ditut, baina horrek ez du esan nahi ez didatela balio bere hartan. Gustukoak ditut eta gaurkotasuna dute. Beste sortzaile batzuekin ez da hori gertatzen. Denbora termometro oso zehatza da, batzuetan oso krudela, denborak irentsi egiten ditu gauza batzuk. Argi dago denborak ez diola kalterik egiten Laboari. Kontrakoa, ardoak bezala lehen bezain indartsu eta interesgarri daude. Horrek ez du kentzen kantuekin jolastu ahal izatea, nik erabaki dudan moduan. Errespetutik eta miresmenetik abiatuta, betiere», kontatu du.

Loraldiko estreinaldiaren ondoren Euskal Herrian zehar zabaltzea dute asmo. «Formatu oso eramangarria da; ez da garestiegia, hiru pertsona eta teknikaria gara, eta ez du baliabide eszenografiko eta tekniko handirik eskatzen. Horrek banaketa asko errazten du», adierazi du.

Izan ere, pandemia ondorengo garaiotan dena izan behar da kontuan. «Aurreko muntaia, ‘Kortxoaren dilema’, askoz exijenteagoa da produkzioaren aldetik, askoz garestiagoa. Baina horrela egin nahi izan genuen ikuskizunak horrela eskatzen zuelako. Kasu honetan teknikoki xumea izatea eskatzen zuen antzoki erraldoiez gain areto eta herri txikiagoetara iristeko».

Tartean Teatroa konpainiak bizi duen egoeraz galdetu diogu. «Momentu nahiko onean gaude, nahiz alde ekonomikotik urte latzak izan diren. Aurreko urtean ‘Kortxoaren dilema’ antzezlanaren kasuan lehen aldiz ez genuen jaso Gobernuaren dirulaguntzarik epaimahaiak hala erabakita, oraindik ulertu ez ditugun eta ulertuko ez ditugun arrazoiengatik. Eta aurreko urtean ez genuen eskatu, ‘Kortxoaren dilema’-rako gehixeago eskatu behar genuelako. Beraz hiru urte daramagu dirulaguntza publikorik gabe. Eskumakoek askotan esaten dute artistak dirulaguntzetatik bizi garen alferrontziak garela. Kultura dirulaguntzarik gabe ezin da aurrera atera, baina berdin kotxegintza, nekazaritza… hainbat esparru ekonomiko. Espero gauzak aldatzea. Ozta-ozta lortu dugu burua altxatzea, baina horrela askoz gehiago ezin dugu iraun», esan du.