Haitiko hiriburuko kaleetan, batez ere erdialdean, eszena bera errepikatzen da azken egunetan: kaleetan sakabanatutako hilotzak, horietako asko ikaztuta, biztanleek beren bizimodua ahal duten moduan egiten duten bitartean. Migrazioetarako Nazioarteko Erakundearen (IOM) arabera, 33.000 pertsonak baino gehiagok ihes egin dute Port-au-Princetik azken bi asteetan.

Indarkeria-giroa ez da gutxitu joan den otsailaren amaieratik. Orduan, ohiko heriotzak, bahiketak eta bortxaketak areagotu eta, gainera, erakundeen, enpresen eta beste jabetza pribatu batzuen aurkako erasoak hasi ziren. Horrek guztiak okerrera egin zuen hiriko bi kartzela nagusietatik 3.000 presok baino gehiagok ihes egin ostean. Horietako asko Ariel Henry lehen ministro ohiari desafio egin zioten kaleko talde armatuetako kideak ziren.

Henryk dimisioa eman zuen joan den astean, eta Puerto Ricotik Haitira iritsi ezinik, Kalifornian dago. Bere kargua kolokan zegoen, 2021ean tiroz hildako Jovenel Moïse presidentearen ondorengoa baita eta herrialdean ez baita hauteskunderik egin 2016tik. Bestalde, duela hilabete batzuk iragarritako NBEren misioak hainbat ezbehar izan ditu, besteak beste finantzaketa falta.

KRISI HUMANITARIOA

Indarkeriaren, inflazio gero eta handiagoaren eta uzta txarraren ondorioz, Haitik elikadura segurtasun gabeziako inoizko daturik txarrenak ditu, Elikagaien Munduko Programak (WFP) atzo ohartarazi zuenez. Biztanleriaren ia erdia dago elikadura-segurtasun gabeziaren egoeran, bost milioi pertsona inguru, eta horietatik milioi eta erdi baino gehiago «larrialdi-egoeran».

Osasunaren Mundu Erakundeak (MOE) ere ohartarazi du Port-au-Princeko egoera kezkagarriak okerrera egin duela, aireportuaren itxiera eta itsas portura sartzeko zailtasunak direla eta; izan ere, kaleko talde armatuek hiriaren hiru laurden baino gehiago kontrolpean dituzte, eta herriak barrikadak altxatu ditu zenbait errepidetan, erasoetatik babesteko. Soilik osasun-instalazioen erdiak erabilgarri dauden hiri horretan, premia bizikoak dira odola eta funtsezko botikak, eta premia horiek are handiagoak dira desplazatutakoen artean.