Iruñeko Udalak ekainaren 6ko Osoko Bilkuran onartu ditu hiriaren 2024rako aurrekontuak, eta Udalak berak emandako informazioaren arabera, garapenerako lankidetzako partidak ez dira %0,7ra iristen; konkretuki, %0,57 baino ez da bideratzen Garapenerako Laguntza Ofizialerako (GLO).

Duela urte batzuetatik hona, dokumentu guztietan, hala nola memoria edo plan zuzentzaileetan, Udalak iragartzen du bete egin dela Nazio Batuen Erakundeak bere aurrekontuaren %0,7 GLOrako bideratzeko hartutako konpromisoa; eta hori horrela izan da krisi ekonomiko eta sanitario globalen urteetan ere, herrialde pobretuetako pertsona eta komunitateekiko elkartasun globalaren aldeko apustu garbia eginez.

Ehuneko hori lortzeko konpromisoa Lankidetzaren II. Plan Zuzentzailean (2022-2025) jasota dago, bai eta Udalean gobernatzen duten alderdien programetan ere. Konpromiso hori Iruñeko Udalak beretzat hartu zuen, Nazio Batuen ebazpen batean oinarriturik.

Kezkagarria iruditzen zaigu %0,7ko ez-betetze hori; izan ere, lankidetza-proiektuak eta garapenerako hezkuntza finantzatzeko konpromiso handiagorik ez egotea behar-beharrezkoa da krisi global, sozial eta ekonomiko, giza eskubideen urraketa, aurrekaririk gabeko krisi klimatiko, desberdintasun eta balio demokratikoen galera areagotzen dituen testuinguru larri baten aurrean.

Nabarmendu behar dugu GLOaren finantzaketa ez hobetzea Nafarroan eta Iruñean hobetu den egoera batean gertatu dela, non aurrekontu horiek nabarmen handitu diren; eta gizartea orokorrean, zein gizarte-erakundeak, mobilizatu egin diren desberdintasunaren eta giza eskubideen aurkako borrokan. Hala eta guztiz ere, paradoxikoki, egoera txarrenean dauden pertsona eta komunitateekiko konpromiso soziala betetzen ez duen udal bat izango dugu.

Urte askotan zehar, Koordinakundetik beste autonomia erkidego eta erakunde lokalen aurrean Udalaren lankidetza jardunbide egokien adibide gisa aurkeztu izan dugu. Hala ere, Udalari planteatu behar diogu lankidetza-politikarekiko konpromisoa serioa eta koherentea izan behar dela, soberakinekin egiten diren zuzenketen zain geratu beharrik gabe. Aitzitik, aurrekontuaren plangintzatik gutxienez %0,7 betetzea planteatu behar da eta zuzenketak politika horiek indartzeko erabili behar dira.

Hori guztia 2030eko perspektibarekin bat etorriz: hau da, Garapen Iraunkorrerako 2030 Agendaren helburuak bete diren urtearen bueltan; hain zuzen ere, Iruñeko Udalak konpromisotzat hartu baititu helburuak. Gainera, 2023ko otsailean onartutako estatuko lankidetza-legearen arabera, urte bererako GLOaren %0,7 bete behar da, lege honetan erakunde lokalei aitortzen baitzaie «zeregin garrantzitsua dutela garapen iraunkorrerako eta elkartasun globalerako Espainiako lankidetza-sisteman». Testuinguru horretan, gure hiriburuko Udala atzera doa.

Nafarroako GKEen Koordinakundetik Iruñeko Udalari eskatzen diogu galdutako bidea berreskura dezala eta bere erantzukizunari hel diezaiola mundu hau aldatzeko, politika koherenteak, denboran iraunkorrak eta globalak garatuz.

*Sinatzaileak: Miren Jaione Lasa, Francisco Javier Abad, Diego Cayuela, Jose Javier Esparza, Octavio Romano, Jone Ramos eta Cristina Gil.