Duela 43 urte, 1981ean, 27 urteko Bobby Sandsek hil arteko gose-greba egin zuen. IRAren liderra zen Sands, eta bere ekintzak Ipar Irlanda aldatuko zuen, Sinn Fein bilakatu baitzen gerora alderdi nagusia.

Gose-grebaren hazia 1976an landatu zen, Harold Wilsonen gobernu laboristak IRAko presoek aurretik jaso zuten «kategoria bereziaren» estatusa indargabetu zuenean. Beraien arropa erabiltzeko aukera kendu zieten.

Arroparen auzia garrantzitsua zen preso politikoentzat, espetxeko uniformeek kriminalizatu egiten zituztela uste baitzuten. Eta presoek protestak hasi zituzten.

Lehenik, uniformea janzteari uko egiten hasi ziren, baina funtzionarioek biluzik uzten zituzten. Gero, orinalen protesta hasi zuten: uko egin zieten husteari. Borroka «zikin» gisa ezaguna egin zen hau.

Baina ezerk ez zuen funtzionatu, eta handira jotzea erabaki zuten: gose-greba.

Uste izan zuten beren sinesmenengatik beren bizitza sakrifikatzeko prest egoteak derrigortu egingo zuela Margaret Thatcher lehen ministro kontserbadore berria auzian esku-hartzera.

Zazpi presok uko egin zioten jateari 1980ko urriaren 28an, eta aurrera egin zuten. 53 egun geroago, hilzorian zeudenean, akordio batera iritsi ziren.

Harrigarria badirudi ere, Thatcher-ek baimendu zuen akordioa: presoei bere arropa eramaten utzi zien eta greba bertan behera utzi zuten presoek. Baina Thatcher-en gobernua ez zen fidagarria, eta ez zuen hitza bete. Eta bigarren gose-greba hasi zuen Bobby Sandsek, 1981eko martxoaren 1ean. Bi hilabete baino gehiago eman zituen jan gabe, eta Thatcher-ek hiltzen utzi zuen.