Halley kometa 1986ko martxoaren 10ean ikusi zen azkenekoz

1986ko martxoaren 10ean ikusi zen azkenekoz eta espazio-ontziek xehetasunez ikusi ahal izan zuten kometa eta egiturari buruzko lehen behaketa-informazioa eman zuten lehenbizikoz. Astronomoek behatu eta erregistratu izan dute k.a. 240. urtetik. 75 urtetik behin ikus daiteke.

Halley kometa, ofizialki 1P/Halley izenekoa, Eguzkiaren inguruan batez beste 75 urtean behin orbitatzen duen kometa handi eta distiratsua da. Lurretik begi hutsez ikus daitekeen aldi laburreko kometa bakarra da, baita giza bizitza batean bi aldiz ager daitekeen kometa bakarra ere.

Halleyren itzulera Eguzki Sistemaren barnera astronomoek behatu eta erregistratu zuten k.a. 240. urtetik. Kometaren agerpenen ebidentzia argiak kronikari txinatarrek, babilonikoek eta Erdi Aroko europarrek egin zituzten, baina orduan ez ziren objektu beraren berragertzetzat hartu.

Kometaren orbita aldia 1705ean zehaztu zuen lehen aldiz Edmund Halley astronomo ingelesak. Bere oharretan, Halleyk kometaren ezaugarriak 1682an deskribatutakoekin bat zetozela egiaztatu zuen, baita 1531koarekin ere (Petrus Apianusek deskribatua) eta 1607koarekin (Johannes Keplerrek Pragan ikusia). Halleyk ondorioztatu zuen zeruko objektu berari zegozkiola, 76 urtean behin itzultzen zena.

1986an agertu zenen azkenekoz. Urte horretan espazio-ontziek xehetasunez ikusi ahal izan zuten kometa eta egiturari buruzko lehen behaketa-informazioa eman zuten lehenbizikoz. Horri esker, orain ulertzen da Halleyren azalera, neurri handi batean, hautsez osatuta dagoela, material ez lurrunkorrez, eta zati txiki bat baino ez dagoela izotzez estalita.