Euskal Herriko Pentsiodunen Mugimenduak herritarren zerbitzura egongo diren banku publikoak aldarrikatu dituzte Hego Euskal Herriko hiriburuetan eta beste 70 udalerrietan eguerdi honetan egindako mobilizazioetan.
Nabarmendu dutenez, «bankuek eta, lehen, aurrezki-kutxek zerbitzu publikoa ematen dute eta finantza bitartekarien funtzioa betetzen dute, jarduera ekonomikoa eta produktiboa errazteko. Baina, egia esan, herritar guztien eta, bereziki, adinekoen etsai handi bihurtu dira».
Zoru klausulekin «eragindako kaltea» gogoratu dute, eta Hipoteka Maileguen Erreferentzia Indizearen aplikazioa salatu dute. Izan ere, «hipotekadunari eratze-gastu guztiak eta hipotekak irekitzeko gehiegizko komisioak ezartzeko praktika, kreditu txartelen edo zordunketa txartelen komisioen gehikuntzak, ohiko jardunbideak izan dira eta izaten jarraitzen dute, gobernuak edo epaileek zuzendu ez dituzten bitartean».
«Baina eragindako kaltea are handiagoa da adinekoentzat, harreman pertsonala desagertu egiten da eta telefono bidezko aurretiazko hitzordua ezartzen da, baina ez da beti kontuan hartzen. Horregatik, eragiketak Interneten egin behar dira, 60 urtetik gorakoek oso gutxi ezagutzen duten tresna baita. Hori guztia, bitxia bada ere, zure dirua eskuratzeko», gaineratu dute.
Eta covid-19aren ondorioz hartu diren neurrien eragina kritikatu dute. Haien esanetan, «bulegoen itxierarekin eta langileen murrizketarekin batera, ilara lotsagarriak sortzen dira bulegoetako ateetan, eta, berriz ere, adinekoak dira kaltetuenak, beren adinagatik eta osasunagatik eguraldi txarrarekiko sentikorragoak baitira».
«Zer esan landa eremuari buruz. EAEko 251 udalerrietatik 60k ez dute banku sukurtsalik, ezta kutxazainik ere, eta 30.000 pertsona beren etxebizitzatik 5 kilometro baino gehiago lekualdatzera behartzen dituzte, dirua erabili ahal izateko», gaineratu dute.
Murrizketen aurkako mezua
Halaber, zenbait bankuek diru publikoa jaso zutela ohartarazi dute. «Bankiaren erreskatea, gaur Caixa Bankek xurgatua, 22.424 milioi euro kostatu zitzaigun, eta horietatik 3.302 milioi baino ez dizkio itzuli Estatuari», adierazi du, azken hilabeteetan izan diren kaleratzeei buruz hitz egin aurretik.
«Jakin dezagun, aurtengo ekainaren 9an, BBVAk itun bat itxi zuela sindikatuekin, 2.725 kaleratze eta 210 eszedentziarekin, eta Caixa Bankek, uztailaren 1ean, 6.452 langileren kontratuak azkentzeko akordio bat itxi zuela; Sabadell bankuak, berriz, lehen hiruhilekoan 1.800 langile baino gehiago atera ondoren, abuztuaren 30ean iragarri zuen plantilla murrizteko asmoa zuela. Hiru kasuetan, bai eta bankuen aurreko urteetako erregularizazioetan ere, dena Enplegua Arautzeko Espediente baten esparruan egin da, eta horrek esan nahi du langabeziara bideratutako diru publikoarekin egin dela», azaldu du.
«Bitartean, aipatutako hiru bankuen irabaziak 2021eko lehen seihilekoan BBVA 1.911 milioi eurokoak izan ziren, Caixa Bank. 4.181 milioi euro, Sabadell 220 milioi, eta Banka Handiko presidenteen urteko ordainsarien batez bestekoa 4,08 milioi eurokoa da, eta kontseilari ordezkariena 3,05 milioi eurokoa», azpimarratu du.