Uraren Munduko Eguna dela eta, hauek dira urari buruzko hamar datu, iturria irekitzean ezinbesteko likido horri beste modu batean begiratzea eragingo dutenak:

1- %0,77a besterik ez da ur geza

Lurra «planeta Urdina» bezala ezagutzen da, bere koloreagatik, itsaso eta ozeanoen hedadura handiaren ondorioz espaziotik begiratzen bada. Badirudi ez genukeela kezkatu behar likido honekin.

Hala ere, dagoen uraren %97,5 gazia da eta gainerako %2,5etik, izotza %70 da. Beraz, planetako baliabide hidrikoen %0,77 baino ez dugu gizakien kontsumorako.

2- Asiako paradoxa

Asia eta Pazifikoko eskualdeak biltzen du ur gezaren ehuneko handiena, munduko %36. Paradoxa da munduko biztanleriaren %60 hartzen duela, eta, beraz, per capita uraren eskuragarritasuna munduko baxuena dela.

Gainera, eskualde horretan lurpeko uren hamabost erauzgailu handienetatik zazpi herrialde daude. Erauzketa horiek jasanezinak dira eta ur-erabilgarritasun osoaren erdia gainditzen dute, NBEk ohartarazi duenez.

3- %70a nekazaritzara bideratzen da

Munduko ur gezaren kontsumoari dagokionez, nekazaritza-sektoreak %70 inguru hartzen du.

Elikadura eta Nekazaritzarako Nazio Batuen Erakundearen (FAO) kalkuluen arabera, joerak aldatzen ez badira, munduak %60 elikagai gehiago beharko ditu 2050ean, eta, horretarako, ureztatzean oinarritutako elikagaien ekoizpena %50 baino gehiago handitu beharko litzateke.

Arazoa da hazkunde horretarako behar den ur kopurua ez dagoela erabilgarri.

4- Urtero %1 hazten da gastua

Eta zer joera aztertzen ditu FAOk? Horietako bat biztanleriaren hazkundea da.

Nazio Batuen arabera, uraren erabilera globala sei aldiz handitu da azken 100 urteetan, eta urtero %1eko erritmo konstantean hazten jarraitzen du, hazkunde demografikoaren, garapen ekonomikoaren eta kontsumo-patroien aldaketaren ondorioz.

Beraz, gehiago gastatzea arazo bat izan daiteke ondo eta garaiz kudeatzen ez bada.

5- 700 milioi pertsonaren migrazio behartua

Ur gezarik eza eta uraren krisia epe luzerako bost mehatxu nagusietako bat da planetarentzat, Munduko Ekonomia Foroaren arrisku globalaren sailkapenaren arabera.

Egungo joeren arabera, 2030ean uraren eskariak eskaintza %40an gaindituko du eta 700 milioi arteko migrazio behartu eragingo ditu.

Gaur egun, planetako pertsonen %50 baino gehiago urtean gutxienez hilabete ur eskasia jasaten duen eremu batean bizi da.

6- Munduko biztanleen %91k du edateko ura

Milurteko Garapen Helburuen aldiaren amaieran (2000-2015), munduko biztanleen %91k edateko uraren iturriak erabiltzen zituzten, eta %68k saneamendu-instalazio hobetuak zituzten, NBEren arabera.

Hala ere, kalkulatzen da urtero 829.000 pertsona inguru beherakoak jota hiltzen direla edateko ur ez-segurua edateagatik edo eskuetan saneamendurik edo higienerik ez izateagatik, eta bost urtetik beherakoak izaten direla kaltetuenak.

7- 166.000 heriotza uholde eta lehorteen ondorioz

2001 eta 2018 artean, munduko hondamendi naturalen %74 inguru urarekin lotuta egon ziren.

Aldi horretan, 166.000 pertsona hil ziren uholdeen eta lehorteen ondorioz, 3.000 milioi pertsonari eragin zieten eta 700.000 milioi dolarreko kostua izan zuten, hondamendien datu-basearen (EM-DAT) arabera.

Gehien kaltetutako eskualdeak Asia eta Afrika izan ziren, bai heriotza kopuruari dagokionez, bai kaltetutako pertsonei eta galera ekonomikoei dagokienez.

8- Hondakin-uren %80a, tratamendurik gabe

NBEk uste du industria eta udal hondakin-ur guztien %80a ingurumenera isurtzen dela aldez aurretik inolako tratamendurik egin gabe.

Egoera larriagoa da gutxien garatutako herrialdeetan, ur horiek saneatzeko eta tratatzeko instalaziorik ez duten herrialdeetan, baina leku guztietan eragiten ditu ondorio kaltegarriak, bai giza osasunean, bai ekosistemetan.

9- Ur gezako espezieen %84aren desagertzea

Hori da Naturarentzako Mundu Funtsaren (WWF) txosten baten arabera 1970etik %84 murriztu dira ur gezako espezieak.

Lurrazalaren %1 baino ez bada ere, ur gezako ekosistemak dira bizienetako bat, planetako hamar espezietik bat hartzen baitute.

XX. mendean, ur gezako arrainek ornodunen artean mundu mailako desagertze-tasarik altuena izan zuten.

10- Ur gezaren %99a lurpekoa da

Lurpeko urak planetaren egoera likidoan dagoen ur gezaren %99 dira, eta, NBEren arabera, munduko biztanleek etxean erabiltzeko ateratzen duten uraren bolumenaren erdia osatzen dute dagoeneko, eta ureztatzeko ateratzen den ur guztiaren %25 inguru.