Karbono dioxidoaren (CO2) isurketek munduko errekor berri bat gaindituko dute 2023an, 36.800 milioi tonara iritsiko baitira, aurreko urtean baino %1,1 gehiago, Global Carbon Budget projects erakundearen en urteko txostenaren arabera. Txosten horrek nabarmentzen du, gainera, isuriek gora egin zutela 2023an erregai fosil mota guztietan (gasa, petrolioa eta ikatza).

Lanak azpimarratzen du CO2 emisioak murrizten ari direla eskualde batzuetan, Europan edo Estatu Batuetan esaterako, baina maila globalean gora egiten ari direla. Zientzialariek baieztatu dute erregai fosilak murrizteko ekintza globala ez dela gertatzen ari klima aldaketa «arriskutsua» saihesteko bezain azkar.

Era berean, ondorioztatu du lurzoruaren erabileraren aldaketek eragindako isuriak, hala nola deforestazioak eragindakoak, poliki-poliki behera egitea espero den arren, oraindik altuegiak direla basoberritzearen eta basoberritze berrien egungo mailak konpentsatzeko.

Horrela, txostenak kalkulatzen du mundu mailako CO2 isuri globalak (erregai fosilak eta lurraren erabilera aldaketak) 40.900 milioi tona CO2 izatera iritsiko direla 2023an. Horrek esan nahi du duela urtebeteko mailen antzekoa dela, mundu mailako helburu klimatikoak lortzeko beharrezkoa den emisioen murrizketa «presazkotik» urrun.

Urrats motelegiak

Pierre Friedlingstein Exeter Unibertsitateko Sistema Globalen Institutuko irakasle eta ikerketaren zuzendariak deitoratu duenez, klima aldaketaren eraginak «nabarmenak dira», baina erregai fosiletatik eratorritako karbono isuriak murrizteko ekintza «motela» da oraindik.

«Saihestezina dirudi klima aldaketaren aurkako Parisko Akordioaren 1,5ºC-ko helburua gaindituko dugula, eta COP28an bildutako liderrek erregai fosilen isurketen murrizketa azkarrak adostu beharko dituzte, baita 2ºC-ko helburua lortzeko ere», ohartarazi du.

Halaber, 1,5ºC-ko helburua lortu arte geratzen den karbono aurrekontua zenbatu du lanak. Horrela, egungo emisio mailarekin, Global Carbonen taldeak uste du %50eko aukera dagoela berotze globalak 1,5ºC-ko helburua modu sendoan gainditzeko «zazpi bat urtean», eta 15 urteren buruan hazkunde termiko globalaren 1,7ºC-ko muga gaindituko duela.

Neurri eraginkorren bidean

Corinne Le Quere East Angliako Unibertsitateko Ingurumen Zientzien Eskolako Royal Society Researcheko irakasleak adierazi duenez, CO2ren azken datuek erakusten dute, egungo ahaleginak ez dira behar bezain sakonak, ezta zabalak ere, CO2 isuri globalak zero emisio garbien helbururantz bideratzeko ibilbidean jartzeko, baina isurketen joera batzuk emaitzak ematen hasi dira, eta horrek erakusten du klimaren inguruko politikak «eraginkorrak» izan daitezkeela.

«Egungo emisio globalen maila azkar ari da handitzen, eta gure atmosferako CO2 kontzentrazioak ere bai, horrek klima aldaketa gehigarria eta inpaktu gero eta handiagoak eta larriak eragiten ditu», adierazi du irakasleak, eta herrialde guztiei eskatu die beren ekonomiak egungo erritmoan azkarrago deskarboniza ditzatela, klima aldaketaren eragin okerrenak saihesteko.