Langabezia tasarik baxuenak udalerri txikietan erregistratu ziren 2016an

EAEn Enkarterri eskualdean bakarrik hazi da langabezia tasa, %0,5 zehazki, eta hiru probintzietako hiriburuetatik Donostia da tasa baxuena duena (%12,4). Eustatek argitaratutako datuen arabera, lanpostua duten biztanleen %73,9k zerbitzuen sektorean egiten dute lan.

EAEko hiru probintzietan, orokorrean, langabezia tasak behera egin zuen iazko urtean. Lau udalerritik hirutan jaitsi zen, eta Enkarterri eskualdea izan zen tasa igo zen lurralde bakarra, %0,5 egin zuen gora. Eustat Euskal Estatistika Erakundeak plazaratutako datuak dira horiek eta bertan nabarmentzen da 65 udalerritan langabezia %10etik beherakoa izan zela; hau da, EAEko batez bestekoaren azpitik daude (%11,2). Horietariko batzuk dira Orexa, Gaintza eta Urizaharra.

Hori horrela, langabezia-tasarik baxuenak udalerri txikietan erregistratu zirela izan da datu hauetatik ondorioztatu den xehetasun nabariena; Lanestosa, Oion eta Karrantza Harana, ondorioa egiaztatzen duten salbuespenak dira; izan ere, Sestaorekin batera, langabezia tasa altuena izan zuten herriak dira, biztanleen %20tik gora langabeak dira. Era berean, 2016an, 10.000 biztanle baino gutxiagoko udalerrietan, lanik gabekoen ehunekoa 13,7koa izan zen; 10.000-40.000 biztanleko herrietan, %14,6koa, eta 40.000-100.000 biztanle dituzten hirietan izan zen tasarik altuena, %17,4koa.

Hiru probintzietako hiriburuei dagokienez, Bizkaian jaso zen langabeziako ehunekorik altuena (%18,7), Gasteizek jarraitzen zion %15ekin, eta azkenik, Donostia, langabe gutxien dituen hiriburua (%12,4). Eskualdeei dagokienez, aldiz, Arabakoetan erregistratu ziren langabezia-tasa baxuenak: Gorbeialdea eta Arabako Mendialdea. Eta Bizkaiko Enkarterri eta Bilbo Handia dira langabe gehien zituzten inguruneak. Gipuzkoan, bestalde, Bidasoa Behea izan ezik (%16,3), EAEko langabezia-tasaren batez bestekoaren azpitik zeuden eskualde guztiak.

Gehiengoa, zerbitzuan

EAEko biztanle landunen %73,9k zerbitzuetan lan egiten zutela jaso du Eustatek; hau da, lana dutenen gehiengoak hirugarren sektorean egiten du lan. Nekazaritza da sektore ahulena, %1,1eko langile kopuruarekin. Industria izan zen bigarren sektore garrantzitsuena (%19,2) eta eraikuntzan %5,8k egiten zuten lan.

Estatistika hauek lurraldeka zatituz gero, ez dago ezberdintasun handirik baina, adibidez, Arabako probintzian, zehazki Arabako Errioxan, dauka nekazaritzak indar handiena (%21,9). Mañueta, Ekora edo Bilarren biztanleen erdiak ziren nekazari 2016an. Nahiz eta langile gehien batzen dituen sektorea, Araba Errioxan ere, zerbitzuena izan (%47,6), Bilbo Handiko %80,2tik oso aldenduta dago; izan ere, Bizkaiko hiriburua hartzen duen lurraldea hirugarren sektorean espezializatua dago. Industriako espezializazioan, aldiz, Gipuzkoa da adituena, okupazio-proportzio handienarekin, eta horietatik Debagoienean eta Goierrin hartu zen ehunekorik handiena; Antzuola, Oñati, Ikaztegieta eta Eskoriatzan, esaterako, langileen ia erdiek bigarren sektorea zuten ogibide.

Desberdintasun nabarienak herrien artean ageri ziren. Mañueta edo Eskuernagan hamar landunetik bik baino ez zuten zerbitzuetan lan egiten; Getxo, Plentzia edo Sopelan, bestalde, hamarretik zortzik.

Landunen prestakuntza mailaren arabera jarduera-sektoreen arteko aldeak nabarmenak direla azpimarratzen dute, 2016an landunen %60,8k unibertsitate ikasketak zituen arren. Lehen sektoreko eta eraikuntzako langileen gehiengoak oinarrizko ikasketak zituen. Industrian lanbide heziketa duten pertsonak ziren nagusi eta zerbitzuetan ari ziren langileen %41,6k goi-mailako unibertsitate ikasketak zituzten.

Generoari erreparatuz gero, 2016an aldea estutu egin dela jakinarazi dute. Emakumezkoen jarduera-tasa gizonezkoena baino 4,4 puntu baxuagoa izan zen iazko jardueran, eta langabezia-tasa gizonezkoena baino 3,5 puntu txikiagoa.