Euskara eta katalana, guda zelai
Euskara eta katalan hiztunen hizkuntza eskubideak kontserbadore espainolen jomuga bihurtu dira azken hilabeteetan. Bataren zein bestearen kontrako erabakiek kalapita sortu dute jendartean. Sareek, ordea, irudimena eta umorea lagun erantzun dute.
Estatu espainoleko hizkuntza koofizialak –euskara, katalana eta galiziera– jarrera kontserbadoreenen jomugan dira egunotan. Pasa den asteburuan Idiazabal eta Elgoibar futbol taldeen partidan arbitroak euskaraz hitz egitea debekatu izanak hautsak harrotu ditu.
Joan den astean ere administrazioko langile publikoa izateko garaian, gaztelera besterik ez lehenestea xede zuen lege proposamena aurkeztu zuen Ciudadanosek Kongresu espainolean.
Harrabotsa sortu dute gure artean bi berriek eta sare sozialetan entzun da haren oihartzuna:
¿Qué habríamos oído del periodismo masivo español si un árbitro vasco hubiera impedido hablar en árabe dos equipos de mayoría lingüística árabe en #Ceuta ? pic.twitter.com/mDNobO5mk3
— Zabalerro (@Zabalerro) 2018(e)ko otsailak 22
Surrealista bezain onartezina. Behar diren urratsak emanen ditugu salaketa bideratu eta berriro gerta ez dadin ahalegintzeko.#HizkuntzaEskubideak ez daude jokoan! https://t.co/x7AGGp9hsE
— Hizk. Esk. Behatokia (@behatokia) 2018(e)ko otsailak 18
Gaztelania Kataluniako hezkuntzan inposatzeko helburuz Gobernu espainolak Kataluniako hizkuntza politiketan esku hartzeko erakutsitako prestutasunak ere zalaparta eragin du. 115. artikulua baliatuta egin nahi zuten Kataluniako murgiltze ereduaren aurka. Haatik, Auzitegi Konstituzionalak erabaki bezala Generalitateak ez ditu gaztelaniazko zentro pribatuen matrikulak ordaindu beharko. Ebatzi moduan, Gobernu espainolak ez baitu Kataluniako eskolaratze sisteman erabakiak hartzeko eskumenik.
Kataluniako eskolaratze sistemaren aurka Madrilen esandakoak harrabotsa eragin du Katalunian eta baita sare sozialetan ere.
Otsailaren 17an partekatu zuen Joan Turu ilustratzaile katalanak murgiltze ereduaren aldeko komikia eta ia 10.000 partekatze izan ditu ordutik.
Umorea lagun, Pol Gise aktore katalanak Twitterren zabaldutako bideoak ere internauten arreta eragin du. Umeetatik Kataluniako murgiltze ereduan barneratuta egon ostean, gaztelera non, noiz eta nola ikasi ote duen galdetzen dio bere buruari gaztelera maila ezin hobean.
Dónde he aprendido a hablar castellano? pic.twitter.com/wfKjb9mL4t
— Pol Gise (@PolGiseVine) 2018(e)ko otsailak 18
Birala bihurtu da bideoa, ordu gutxiren buruan ia 25.000 aldiz partekatze izan ostean.
Egunotan asko eta askotariko mezuak ikusi ahal izan dira hizkuntza gutxituen alde eta Estatu espainoleko jarrera kontserbadoreek abiatutako sorgin ehizaren aurka. Hemen gure arreta deitu duten mezu horietako batzuk:
Efectivamente, el catalán es una lengua impuesta. Los padres la imponen a sus niños y no paran hasta que la hablan. No como el castellano, que viene dado por la gracia de diós y los niños nacen ya diciendo "Hola mamá, gracias doctor, el toro no sufre".
— El Constitucional (@TribuConsti) 2018(e)ko otsailak 18
Mis hijos son trilingües. Hablan portugués con su madre. Castellano conmigo. Catalán en la escuela. Gracias a la inmersión lingüística pueden sentirse iguales a sus amigos. Hay que defenderla. El castellano no sufre discriminación, como un blanco tampoco sufre racismo. pic.twitter.com/SObwSR15Iy
— Juan Pablo Villalobos (@VillalobosJPe) 2018(e)ko otsailak 15
Balear Uharteetan ere zalaparta eragin du bertako Gobernuak osasungintzako lanpostu deialdietan katalana jakitea betekizuna izan dadin kaleratu berri duen dekretuak. Sindikatuen %65eko babesarekin ondartu du dekretua baina neurriak eztabaida sorrarazi du erkidegoan.
Alguien debería explicarles a los responsables de los informativos nacionales que en Baleares se habla catalán desde el siglo XIII, que no es algo que hayamos empezado a hacer ahora para apoyar la “deriva independentista”.
— Marta Torres (@Martatorresmol) 2018(e)ko otsailak 18
Hola, soy Pablo. Ser patriota es garantizar los servicios sociales. Por eso mi gente en Baleares apoya que la gente se quede sin médicos por no saber catalán. Toma patriotismo social, jajaja #cómomolo
— Luis del Pino (@ldpsincomplejos) 2018(e)ko otsailak 20