Lemoako harrobiaren ustiapena Bediara hedatuko da, 1990eko baimen bati esker
Lakuako Gobernuko Ingurumen Sailak egindako txosten batek eragin handia izango duela ohartarazi arren, badirudi Apario mendian dagoen Cementos Lemona enpresaren harrobia Bediara hedatuko dela, Gobernu autonomikoak 1990ean sinatu zuen baimen baten bidez.
CRH multinazional irlandarraren jabetzakoa den Cementos Lemona enpresak Igorre, Lemoa eta Bedia artean dagoen Apario mendiko harrobia handitu nahi du 18,3 milioi tona kareharri ateratzeko. Auzokide ekologista taldeek aurka egin dute, eta Lakuako Gobernuaren txosten batek ohartarazi du ingurumenean eragin handia izan dezakeela; baina, hala ere, 1990eko baimen baten bitartez, proiektua aurrera aterako dela dirudi.
Harrobi hori 1996an ustiatzen hasi ziren, urte batzuk lehenago Cementos Lemonak Lakuarekin eta Lemoako Udalarekin egindako akordio baten ondoren. 27 urte geroago, eta mendiaren zati handi bat suntsitu ondoren (tartean, gailurra), enpresak udalerri horretako kareharri ia guztia bereganatu duenez, Bediatik aurrera jarraitu nahi du.
Enpresarentzat hedapen hori «guztiz ezinbestekoa» da bere bideragarritasunerako. Eskualdean bere jarduerarekin segitzea jokoan dagoela dio, eta, horrekin batera, sortzen dituen 212 zuzeneko lanpostu ere. Haren kalkuluen arabera, Bedian ustiatzen jarraitzeak kareharrizko (funtsezkoa zementua eta hormigoia egiteko) hornidura izatea ahalbidetuko dio, gutxienez 2050eko hamarkadara arte.
Enpresak lau fasetan egingo luke ustiapen berria, eta 18,5 milioi tona kareharri lortuko lituzke, 7 milioi metro kubiko inguru. Bi plan ezberdin aztertzen ari da.
‘El Correo’ egunkariak argitaratu duenez, Bediako Udala (EAJk gobernatzen du) hasia du arau subsidiarioak aldatzeko eta ingurune natural horretan harkaitza erauzteko jarduerari lekua egiteko prozesua. Orain arte, tokiko hirigintza planteamenduak Apario mendia ingurune natural gisa babesten zuen.
Ingurumen inpaktu handia
Proiektuari behin betiko baimena eman aurretik, Udalak zenbait erakunderi kontsulta egin die. Lakuako Gobernuko Ingurumen Sailaren aurretiazko txosten batek harrobia handitzeak izango lukeen «eragin larriaz» ohartarazi du. Besteak beste, artadi kantauriarraren lau hektarea moztu beharko lirateke, «interes komunitarioko» habitat bat.
Bizkaiko Foru Aldundiaren beste txosten batek ohar egin du planak talka egiten duela lurraldean garatzen ari diren kontserbazio estrategia desberdinekin, hala nola korridore ekologikoko sistema handi bat ezartzearekin.
Gainera, foru teknikariek nabarmendu dute Cementos Lemonak egin nahi duen ustiategi berria erreka baten aldamenean dagoela, eta bertan espezie babestuak aurki daitezkeela: floraren arloan, lizarra eta haltza; eta faunan, belea edo bisoi europarra, galtzeko arrisku larrian dagoen animalia.
Konpentsazio neurri batzuk
Ohartarazpen horiek guztiak gorabehera, Lakuako Gobernuko teknikariek adierazi dute proiektua ezin dela geldiarazi, erakunde autonomikoak berak baimendu zuelako 1990ean alderdi hori guztia ustiatzea. Ziurtzat jo dute ezin dela ezer egin, eta inpaktua arintzea eta konpentsazio-neurriak proposatu dituzte.
‘El Correo’-k berriki argitaratu duenez, enpresak hainbat neurri zuzentzaile proposatu ditu harrobia handitzeak izango duen eragina ahalik txikiena izan dadin. Horrela, zortzi hektarea arte landatu nahi ditu eta dibertsitate biologikoaren galera garbia ezdeusa izaten saiatuko da.