Ikerketa berri baten arabera, antzinako kobazuloetako marrazkietan ikusten diren marken esanahia idazketa goiztiarraren ebidentzia gisa deszifratu da, eta uste zena baino 14.000 urte lehenagokoa da, gutxienez. Izotz Aroko ehiztari-biltzaileek animalia harrapakinen marrazkiekin batera marrak eta puntuak erabiltzen zituzten, animalia horien portaerari buruzko informazio sofistikatua erregistratzeko eta partekatzeko, duela 20.000 urte gutxienez.

Jakina, arkeologoek jakin bazekiten kobetako hormetan eta azken Izotz Aroko objektu eramangarrietan dauden lerro, puntu eta bestelako marken sekuentzia horiek informazioa gordetzen zutela, baina ez zekiten zer esanahi zuten.

Taldeak zehaztu ahal izan du Izotz Aroko animaliekin lotutako marken kopurua, ilargiko hilabete bakoitzeko, noiz ugaltzen ziren adierazten zuen erregistro bat zela. “Y” zeinuari marrak gehitzerakoan hilabeteak zenbatzen zituztela frogatu dute eta animaliek noiz erditzen zuten kontatu ahal zela.

Lantaldearen lanak erakusten duenez, sekuentzia hauek agerpen eta erditze denboraldiak erregistratzen dituzte eta estatistikoki korrelazio esanguratsua aurkitu zuten marka kopuruaren, Y zeinuaren posizioaren eta animalia modernoak agertu eta erditzen diren hilabeteen artean, hurrenez hurren.

Aurkikuntza egin duen taldeak proto-idazketa sistema gisa aipatzen ditu, Ekialde Hurbileko Neolitikoan gutxienez 10.000 urtez sortu zirela uste den fitxetan, oinarritutako beste sistema batzuen aurrekoa.

Ikerketa Cambridge Archaeological Journal-en argitaratu zen, eta ikertzaile independente batek zuzendu zuen: Ben Baconek. Durhamgo Unibertsitateko Paul Pettitt (Arkeologia Departamentua) eta Robert Kentridge (Psikologia Departamentua) irakasleak biltzen zituen talde txiki batek ere hartu zuen parte ikerketan.