«Huatajatako estazio hidrikoak 2,92 metroko balioa du, eta gutxieneko maila historikotik zazpi zentimetrora dago». 1996an gertatu zen, Meteorologia eta Hidrologia Zerbitzu Nazionaleko (Senamhi) hidrologia departamentuko Jhon Chura kideak esan duenez. Beraz, Boliviak eta Peruk partekatzen duten Titicaca aintziraren mailak minimo historikoa markatu berri du, herrialdea jasaten ari den lehortearen ondorioz.

Churak adierazi zuenez, astean 1 eta 3 zentimetro arteko jaitsiera ikusi da, eta, beraz, maila txikiena da aldizkako kontrolak 1984an hasi zirenetik. Aldaketak «aintzira txikian» nabaritu dira batez ere, ura hego-ekialdeko ertzetik nabarmen urrundu delako, gaineratu zuen.

Aintziraren maila apiriletik jaitsi dela ohartarazi du Churak, nahiz eta garai hori Boliviako goi-lautadan euri-sasoia izan. «Oro har, otsailaren erdialdean, martxoan eta apirilean igotzen da, euri-garaia delako. (...) Horrek eragina izan du aintziraren jaitsieran eta, euririk ez dagoenez, beherakada izan da», gaineratu du.

Aldaketa kimikoak

Adituak aipatu du egoera horrek eragina izan zezakeela arrain-hazkuntzan, eta, beraz, egokitzat jo du kasuan kasuko erakundeek eta zientzialariek «neurketak» egitea, «aldaketa kimikorik» izan diren edo ez zehazteko, bai eta ur horietako gazitasun- edo oxigeno-mailak zehazteko ere.

Titicaca munduko laku nabigagarririk altuena da. 3.800 metroko altueran dago eta 8.500 kilometro karratu baino gehiago ditu. Bolivia eta Peru arteko muga naturala da.

Azken urteetako lehorterik muturrekoenetakoa bizi izan du aurten Boliviak eta, adituen arabera, egoera dramatikoagoa izan liteke, El Niño fenomenoraren eraginez.

Gobernuak jakinarazi zuen herrialdeko 340 udalerrietatik ia herenak hondamendi egoeran zeudela, laboreek, aziendak eta giza kontsumorako likidoaren hornidurek urik ez zutelako.

Lehorteak eta tenperaturaren igoerak Andeetako mendikateko glaziarren urtzea azkartu du, eta ondorioak izan ditzake herrialdearen elikadura-segurtasunean eta segurtasun hidroelektrikoan.