Basoak zaintzeko Bruselak proposatutako Europako sistemaren helburua izango da agintariek eta jabe pribatuek hainbat mehatxuri erantzun ahal izateko tresnak eskaintzea, hala nola baso-soiltzeari, suteei edo izurriteei.

Araudia Europako Parlamentuak eta estatu kideek negoziatu behar dute orain, eta baso-unitateen mapa- eta zaintza-sistema bat onartu ondoren ezarriko da, baita datuak biltzeko esparru bat ere. Esparru horrek Europako Batzordearen informazio estandarizatua konbinatuko du, Kopernikoko sateliteen programaren bidez, baso-inbentarioko datuekin.

Esparru publikoa

Bestalde, basoei buruzko datuak partekatzeko esparru publikoa sortuko du, baita Europarako Basoen Informazio Sistemaren barruan ere (FESI, ingelesez).

Bruselak argudiatzen du Europako basoak «gero eta arrisku handiagoan» daudela, eta arrisku hori klima-aldaketaren eta giza jardueraren zuzeneko edo zeharkako inpaktuaren ondorio dela. Horrez gain, suteak, izurriteak eta beste hondamendi natural batzuk daude, «muga naturalak geldiarazten ez dituenak» eta «seguruenik ohikoagoak eta biziagoak» izango direnak.

Esku-hartze «estrategiko eta informatua

Lege-proposamena ezagutarazi da Baso Suteei buruz Batzordeak egindako txosten batekin batera. Txosten horretan jasotzen denez, 2022an ia 900.000 hektarea erre ziren EBn.

Gainera, 2100. urterako zerbitzu komunitarioek iragarri dute Europako baso-masak bere balioaren %27 galduko duela, 32 zuhaitz-espezietan tenperaturak igotzearen ondorioz. Alabaina, aurreratu dute murrizketa hori gutxituz joango omen dela, gaurtik aurrera martxan jarriko duten esku-hartze «estrategiko eta informatuari esker».

Arazoa da EBko basoen egoerari buruz eskuragarri dagoen informazioa «zatikatuta» dagoela, eta ingurumenean, gizartean eta ekonomian duten balioari buruzko datuak «heterogeneoak eta inkoherenteak» direla, baita jasaten dituzten mehatxuen ingurukoak ere. Gainera, horri gehitu behar omen zaio «atzerapen nabarmenekin» iristen direla, Europar Batasuneko Gobernuak azaldu duenez.

Virginijus Sinkevicius Ingurumen komisarioak prentsaurreko batean azpimarratu duenez, «proposamen honek erraztu egingo du Europan dauden hutsuneak betetzeko behar ditugun baso-datu egoki eta alderagarriak biltzea eta trukatzea».

Bruselak dio esparru berriak datu eta ezagutza «zehatzagoak» eskainiko dizkiela agintariei, erabakiak hartzeko eta baso-politikak martxan jartzeko, eta, aldi berean, «baso-gobernantza integratua sortzen lagunduko» duela, herrialdeen arteko lankidetza bultzatzeko eta epe luzerako planak egitea sustatzeko.

Europako erakundeak azpimarratu duenez, araudi horrek «ez ditu baldintza berriak sartzen» baso-enpresa edo -jabeentzat; aldiz, haien basoetako «zerbitzu ekosistemikoak merkaturatzen» lagunduko die.