Aster NAVAS
KOLABORAZIOA

Izan zaitez ura, lagun

Astelehena. Gabarrarena. Asteartea. Agian esku artetik joan zaigu... Azken finean, misterio handirik ez dauka; edo, behintzat, ez du ematen. Hamaikana jokalariko bi talderen artean baloi esferiko batekin jokatzen den kirol xume bat baino ez da. Futbola diot... Objektiboa izaten saiatzen naiz. Ia beti. Bereziki honelako egoeretan: emozioak esplikaziorik gabe garaitzen gaituenean. Oso zaila egiten zaidanean hiztegira edo entziklopediara jotzen dut. Hor edozer deskribatzen da inpartzialtasun eredugarriz. Athleticekin ez zait beste erremediorik geratu. Hiztegiak emozioa eta kafeina kentzen dizkio; hiztegiak Erregearen Kopako partida drone batetik ikusten du; kanpotik. Definizioa ez dago inoren alde; inoren kontra. Bere lerroen artean ez dago inolako irrikarik; inolako maite-garrik. Baina ez, jolasa baino zerbait gehiago izan behar du hainbeste grina sortzeko. Aprobetxatu egin dut paperezko hiztegietan txikitan, arrakastarik gabe, arakatzen genituen hitz ahoskaezinak bilatzeko. Oraingoan zorte handiagoa izan dut: «Ipurdia, zakila, titia...».

Asteazkena. Gabarrarena. DBHko 3. mailako ikasleoi −Coged de vuestra alegre primavera el dulce fruto− Garcilasoren aholkuari jarraitzeko esan diet. Metrika ere azaldu diet.

Osteguna. Agian perspektiba galdu dugu. Egia esanik, gaur nire lagun baten balkoitik ikusi dudanak misterio handirik ez dauka. Salgaiak eta pertsonak garraiatzeko ibai ontzi handia baino ez da. Gabarra, diot. Ilusioak azalpenik gabe garaitzen gaituenean. Oso zaila egiten zaidanean entziklopediara jotzen dut. Hor deskribatzen da dena objektibotasun baregarriz. Gabarrarekin ez zait beste aukerarik geratu. Ez, ontzia baino zerbait gehiago izan behar da hainbesteko pasioa sortzeko. Aprobetxatu egin dut paperezko hiztegietan pubertaroan arakatzen genituen hitz zikinak bilatzeko. Gorputzarekin eta desioarekin lotura estua zutenak. Oraingoan zorte handiagoa izan dut: «Hazia».

Ostirala. Gabarraren biharamuna. Jaikitzean, ispilu lausotuan begiratu diot neure buruari. Objektiboki ikusten saiatu naiz: 60 urteko begirada lotsagabeko ezezagun bat. Ez dut lortu. Nire burua bilatu dut, kezkatuta, hiztegian, baina ez nau topatu.

Larunbata. Lagun batek bere urrezko ezteietara gonbidatu nau. Azkenburuetara hurbildu eta galdetu diot ea zein den gizon horrekin bizitza osoa emateko sekretua. «Ni banoa bera datorren lekutik eta bera badator ni noan lekura... Ibilbide horretan elkartzen gara», azaldu dit. «Behin eta berriz», azpimarratu dit xanpain kopa ezpainetara hurbildu duelarik. Oso arrazoi ederra iruditu zait. Osagarritasuna, azken finean. Nik −objektiboki− gonbidatuen artean mugitzen zen tipo normal bat baino ez dut ikusi. Etxera heltzean entziklopediara jo dut «senar» hitzaren esanahiaren bila. Ez, senarra baino zerbait gehiago izan behar du tipo horrek bere bikotekidearengan halako konplizitatea pizteko. Aprobetxatu egin dut paperezko hiztegietan nerabezaroan, arrakastarik gabe, arakatzen genituen hitz debekatuak bilatzeko. Oraingoan zorte handiagoa izan dut: «Kikirrioa...».

Igandea. Gero eta gustukoagoa dut ibai bazterretan ibiltzea. Baina Beatus Ille moduan: Nerbioi itsasadarreko ertzetatik urrun; azken egun hauetako zaratatik eta jendetzatik ihesi, bihurgune lasai batetik bakarrik ibiliz. Artazulgo haizpitartearen kasuan urak jauzi zorabiagarria egin behar du bere ibilbideari jarraitzeko. Baina harrigarriagoa iruditu zait errekak sorturiko arroila: ibaiak milaka urtean harkaitzaren gainean egin duen eguneroko lan zorrotza. Amildegitik, ibilgua begietsi baino ez da egiten. Etorri zait burura Bruce Leeren esaldi mitikoa, denok inoiz txantxetan esan duguna: «Be water my friend». Inoiz baino hobeto ulertu dut. Ura eta harkaitza; ura eta gabarra. 40 urte, glaziazioak... Denbora; eramaten gaituen ibaia, itsasadarra. En fin.