Artikoko itsas izotza, ikerlariek deskribatu duten atlantifikazio prozesu baten erdian
Ozeano Atlantikoko ur beroagoek itsas izotzaren ertzaren atzerakada eragiten dute eta neguan hura berragertzeko aukera murrizten du. Artikoko itsas izotzean faktore horiek dituzten eraginak deskribatuta, zientzialariek atlantifikazio prozesua izenarekin ezagutzen dute.
“Journal of Climate”-n argitaratutako azterketa batean, zientzialariek Europako Espazio Agentziaren (ESA) Klima Aldaketaren Ekimenaren datu satelitalak erabili zituzten Artikoko itsas izotzaren bolumenean 2002 eta 2019 bitartean izandako aldaketak kalkulatzeko.
Ozeano Artikoan flotatzen duen itsas izotz kopuruak aldaketak izaten ditu urtean zehar, bere maximoa martxo aldera iristen da, neguko hotzen ondoren, eta irail inguruan minimora murrizten da.
Hala ere, urtaroko gorabehera horiek, klimaren berotzearekin eta uraren tenperaturarekin batera, izotzaren kalteberatasunean eragiten dute.
Izotzaren zati lodi eta zaharrena mantentzen den arren, «ukaezina da izotza murrizteko joera, klima aldaketak eskualde polar hauskor honen inguruan duen hesia estutzen duen heinean», azaldu dute ikerlariek.
Aurreko ikerketek, itsas izotza, neguan partzialki berreskura daitekeela iradokitzen zuten, izotz fina lodia baino azkarrago hazten delako, baina aurkikuntza berriek ozeanoaren beroa efektu egonkortzaile hau gainditzen ari dela adierazten dute, neguan berriz haz daitekeen itsas izotz bolumena murriztuz.
Efektu egonkortzailea gainditzen
«Orain jakin dugu Barents itsasoan eta Kara itsasoan efektu egonkortzaile hori gainditzen ari dela ozeanoaren beroarekin eta tenperaturarik beroenekin, neguan izotzaren hazkundea murrizten ari baita», adierazi du Robert Ricker AWIko (Alemania) Polar eta Itsas Ikerketarako Helmholtz Zentroko zientzialariak.
Ikertzaileen ustez, Artikoko beste eskualde batzuen mekanismo egonkortzailea etorkizunean ere gaindi daiteke.
Prozesu berri honi atlantifikazioa deitzen zaio, latitude garaiagoetara garraiatutako Ozeano Atlantikoaren beroak itsas izotzaren ertzaren atzerakada eragiten duela esan nahi duena.
Rickerren hitzetan, «horrek esan nahi du uda beroa edo haize bortitzarekin itsasoko izotza ez dela hain gogorra».
ESAren CryoSat misioaren izotz lodierari buruzko datuek «modu garrantzitsuan» lagundu zuten atlantifikazio prozesuari buruzko emaitzetan, eta SMOS satelitearenekin konbinatuta, funtsezkoak dira itsasoko izotz fin eta hauskorrenari buruzko aurreikuspenak hobetzeko.
Bi sateliteetatik datorren informazioa, itsas izotzaren inguruko aurreikuspenak hobetzeko erabiltzen da, nabigaziorako, arrantzarako edo komunitate indigenetarako funtsezkoak direnak.
