GAUR8
Gaur X urte

Gaur duela ehun urte jaio zen Truman Capote idazle estatubatuarra

1924ko irailaren 30ean jaio zen Truman Capote idazlea, gaur ehun urte, New Orleans-en. 1984an hil zen alkohola eta drogen abusuaren ondorioz, 59 urte zituela. Bere atzean utzi zituen euskarara itzuli diren hainbat eleberri.

Truman Capote, 1960. urtean.
Truman Capote, 1960. urtean. (Barbara NIGGL RADLOFF | WIKIMEDIA COMMONS)

Truman Streckfus Persons New Orleansen jaio zen 1924an. Lau urte besterik ez zituenean, gurasoak dibortziatu egin ziren. Honek bizilekuz etengabe aldatutako haurtzaroa bizitzera eraman zuen. Capote izena amaren bigarren senarrari zor zaio, Kuban bizi den kanariar enpresari bati, Trumanek abizena hartu zuenari.

18 urte besterik ez zituela, Capote ‘The New Yorker’ aldizkariarentzat lanean hasi zen. 21 urterekin bere hurrengo kontakizuna argitaratzea lortu zuen. Agertu eta gutxira, kritikariek aho batez aurkitu eta goraipatu zuten. Horrela lortu zuen bere lehen saria: 1946ko O 'Henry saria.

Behin karrera literarioak hasiera eman zionean, ez zen inoiz gehiago gelditu. ‘Miriam’ kontakizunak bere lehen eleberrian aritzeko balio izan zion egileari. Honek ‘Other Voices, Other Rooms’ izena jaso zuen eta 1948an argitaratu zen.

50eko hamarkadan bere lanik ospetsuenetako bat idatzi zuen. ‘Breakfast at Tiffany's’ eleberria Blake Edwardsek zinemara eraman zuen argitaratu eta hiru urtera. Letren nazioarteko erreferentzia bihurtuta, Capotek askorentzat bere maisulana dena idatziko zuen. ‘Odol hotzean’ da, 1966an argitaratu zen eta eragin handia izan zuen.

1984an, Truman Capote Los Angelesen hil zen gibeleko minbiziak jota. Litekeena da bere bizitzan zehar alkohol eta droga gehiegi kontsumitzeak larriagotu izana. «Alkoholikoa naiz. Drogazalea naiz. Homosexuala naiz. Jenio bat naiz», idatzi zuen Truman Capotek ‘Music for Chameleons’ bizirik argitaratu zuen azken liburua ixten duen autoelkarrizketa ospetsuan.

Igela, Ibaizabal eta Elkar argitaletxeek Capoteren hainbat eleberri eta lan argitaratu dituzte euskaraz, hala nola ‘Odol hotzean’, Gosaria Tiffany’s-en’, ‘Gabonetako ipuinak’ edo ‘Eskerregite Eguneko Bisitaria’.