Juantxo EGAÑA

Itsasoaren handitasuna harrapatu nahia

(FELIX MATURANA. BILDUMA PARTIKULARRA)

Pentsamendu batzuk itsasoaren aurrean marrazten direla erakutsi zigun Jon Maiak, gero Benito Lertxundik musikatu zituen bertso horiekin. Ez dira idazle, bidaiari, margolari eta argazkilari gutxi izan beren testu eta irudien bidez euskal kostaldeari, itsaslabarrei, portuei, olatuei eta ekaitzei buruzko ikuspegia utzi digutenak.

Gustave Le Gray frantziarra izan zen XIX. mendearen erdialdean bere kamerarekin itsasoaren kemena harrapatu zuen lehena. Euskal Herrian, Donibane Lohizunen bizi zen Ladislas Konarzeweski argazkilari poloniarrak XIX. mendearen amaieran harrapatu zuen olatuen indarra Ipar Euskal Herriko kostaldea kolpatuz.

XX. mendearen lehen herenean, Willy Kochek Schöneweiss, Gregorio Gonzalez Galarza, Ricardo Martin eta Pascual Marinek Donostiako Pasealeku Berrian hausten ziren olatu erraldoi horien argazkiak atera zituzten, eta Federico Scheneidhoferrek, Errenterian bizi zenak, hondoratzeak eta ekaitzak erretratatu zituen Pasaian. Joan den mendeko 60ko hamarkadan, Felix Maturana nafarrak, Donostiako Hernani kalean argazki-denda bat zuenak, olatu horien argazkiak atera zituen Pasealeku Berrian, artikulu honek erakusten duen bezala. Irudi horiek bere erakusleihoetan ikus zitezkeen, non jendea pilatzen zen itsasoaren eta olatuen handitasuna ikusteko, kostaldea jotzen zutenean.