Poliziaren esanetan, 2011n ETAk borroka armatua behin betiko uzten zuela zioen adierazpena irakurri zuten atzoko bi atxilotu hauek: Iruñeko Etxabakoitz auzoan jaiotako David Plak eta Iratxe Sorzabal irundarrak. Bata zein bestea espetxeratuak izanak dira aurretik ere, eta aske egon diren garaietan militantzia politiko aski ezaguna izan dute Euskal Herrian.

Honela, 90eko hamarkadan Jarrai erakundeko kide izan zen Pla, baita HBko hautetsi ere. 2000. urtean atxilotu zuten estreinakoz, ETAko kidea izatea egotzita, eta sei urteko zigorra ezarri zioten. Aitor Lorenterekin batera kartzelaldi hori agortu baino zertxobait lehentxeago, beraien aurkako inputazio berria eraikitzen ahalegindu zen Fiskaltza, preso segi zezaten, baina azkenik kalera atera ziren.

Lapurdi hartu zuen bizitoki David Plak, eta 2010. urtean berriz ere atxilotua izan zen Hendaian, presoen alde lan egiten zuten abokatu eta gainerako lagunen aurkako sarekadan. Espainiako Barne Ministerioak ETAko arlo politikoaren buruzagietako bat izatea leporatu zion, baina bere kontrako inolako frogarik ez zegoela ondorioztatu zuten Parisko auzitegiek eta aske utzi zuten.

Elektrodo aztarnak

Auzitegi Nazionalaren aurkako ekintza asmatu izana egotzita, Plaren aurkako auzipetzea agindu zuen Javier Gomez Bermudezek duela urtebete. Larriagoak dira Iratxe Sorzabali bideratzen zaizkion inputazioak, hainbat atentatu tartean delarik. Urte gehiago darama ihesean, baina aurretik ere preso egon zen hiru urtez, 90eko hamarkadaren bukaeran, Estatu frantsesean.

Zigorra amaituta, Gipuzkoan bizi izan zen Iratxe Sorzabal, eta besteak beste Amnistiaren Aldeko Batzordeetako ordezkari izan zen. Oihartzun handia izan zuen bere tortura salaketak 2001. urtean, Guardia Zibilak Hernanin atxilotu ostean. Izan ere, Madrilgo San Carlos erietxera eramana izan zenean argazki adierazgarri batzuk hartu zizkioten bertan, forentseak hala aginduta. Gerrian zein bizkarrean zauri larriak ikus zitezkeen, erredura modukoak.

Torturaren Aurkako Taldearen laguntzaz Sorzabalek publikoki salatu zuenez, Hernanitik Madrilera egin zuten bidean elektrodoak jarri zizkioten ia etengabe. Kolpeak eta sexu gehiegikeriak ere jasan zituela esan zuen. Buruan ia itotzeraino poltsa jarri ziotela erantsi zuen irundarrak. Hala eta guztiz ere, azterketa medikoak osatzen ari ziren bitartean inkomunikazioa luzatzeko baimena eman zuen Ismael Moreno Auzitegi Nazionaleko epaileak. Honen guztiaren ondoren, bere aurkako frogarik ez zela onartuta, aske gelditu zen Iratxe Sorzabal.

Torturaren aztarnak begi bistakoak izan arren, bere salaketa laster artxibatu zuen Madrilgo Auzitegiak, 2002. urtean hain zuzen ere. Irudia, aldiz, euskal herritar askoren buruan gelditu da, gaur arte.

Currin, hoy con Lakua, PNV y Sortu en un tenso clima

La operación policial da un plus añadido de interés a la visita hoy del máximo responsable del Grupo Internacional de Contacto (GIC), Brian Currin. Según se conoció antes de la redada, el facilitador sudafricano vuelve hoy a Euskal Herria para reunirse primero con el Gobierno de Lakua, PNV y Sortu, y desplazarse mañana a Ipar Euskal Herria para mantener más contactos.

Uno de los objetivos de la nueva ronda del facilitador sudafricano sería testar el estado de las relaciones entre los diferentes agentes políticos vascos y la posibilidad de consensos que allanen el camino a las cuestiones pendientes. Antes del verano PNV y Sortu cruzaron propuestas para sondear un acuerdo sobre las consecuencias del conflicto, pero sin resultado positivo hasta la fecha. Al contrario, sus posiciones resultan ahora más divergentes, como quedó claro con las reacciones ayer a la redada de Baigorri.

Mucho mejor es la cooperación entre el arco político vasco, casi de un extremo a otro, al norte del Bidasoa. Allí también ha trascendido la existencia de reuniones con el Gobierno de París para abordar la situación de los presos. Currin se ha mostrado públicamente más esperanzado sobre la posibilidad de avances hacia la pacificación en el Estado francés, al menos hasta las elecciones españolas.

Currin estará acompañado en este visita por el también miembro del GIC Alberto Spektorowski. Por parte de Lakua se reunirá con Jonan Fernández.GARA