NAIZ

Pandemiaren eztandaren biharamuna: %12,5 jaiotza gutxiago aurtengo hasieran

Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan 3.298 jaiotza izan dira 2021eko lehen hiruhilekoan, hau da, aurreko urteko aldi berean baino %12,5 gutxiago, Eustat euskal estatistika erakundeak landutako datuen arabera.

Haur jaio berri bat bere amarekin, musukoa jarrita. (GETTY)
Haur jaio berri bat bere amarekin, musukoa jarrita. (GETTY)

Jaiotzen kopuruak behera egin du nabarmen EAEn aurtengo lehenengo hilabeteotan, iazkoarekin alderaturik: Bizkaian %14,7, Gipuzkoan %11,6 eta Araban % 7,7. Zehazki, Bizkaian 1.612 haur jaio dira, 1.133 Gipuzkoan eta 553 Araban.

Hilabeteka, 2020rekin alderatuta, jaitsiera bereziki potentea izan da urtarrilean (-%18,1), eta ondoren otsailean (-%13,7) eta martxoan (-%6).

Amaren adinaren arabera, 30-34 urteko amen taldea dago buruan, jaiotzen %36,5ekin; jarraian, 35-39 urteko taldea dago (%34,7); eta ondoren 25-29 urtekoa. Hala ere, azken talde horrek %13,2ko ekarpena besterik ez du egiten.

2020ko hiruhileko berarekin alderatuta, 40 urterekin edo gehiagorekin ama izan diren emakumeen kopuruak behera egin du: 2020an 406 izan ziren, eta 2021ean 323. Emakume horiek sortutako jaiotzak guztizkoaren %9,8 izan dira (2020an %10,8), 25 urtetik beherako amenak baino %5,9 gehiago. Ama ezkongabeen amatasun adina amen osotasunarena baino txikiagoa da, eta nabarmentzekoa da 25 urtetik beherakoak izan direla haien %9,1.

Ezkontzatik kanpoko jaiotzak guztizkoaren %48,9 izan dira, 2020ko lehen hiruhilekoan (%44,7) baino gehiago. Bizkaiak eta Arabak EAEk baino balio altuagoak dituzte (%52,8 eta %49,9, hurrenez hurren); Gipuzkoan, berriz, ehuneko hori txikiagoa da (%42,9).

Jaiotza hurrenkeraren arabera, 2021eko lehen hiruhilekoan jaiotzen %48,5 lehen jaioenak izan dira (1.599 haur), %39,1 beste jaiotza bat izan duten familiei dagozkie (1.291), eta %12,4 hurrenkeran hirugarrenak edo ondorengoak diren jaiotzei (2020ko hiruhileko berean baino %0,8 puntu azpitik).

Bestalde, EAEn 2021eko lehen hiru hilabeteetan izandako jaiotzen %25,7an, amak atzerriko nazionalitatea zuen (2020ko hiruhileko berean baino %3,1 puntu azpitik). Kolektibo horretako amen kopurua %22 jaitsi da bi aldien artean, eta Espainiako nazionalitatea dutenen artean, berriz, %8,6. Araban, atzerriko nazionalitatea duten amen proportzioa %30,6koa izan da, Bizkaian %25,3koa eta Gipuzkoan %23,7koa.

Herrialde amerikarretatik Euskal Herria iritsi diren amen jaiotzek dute pisu handiena atzerriko amen artean, baina haien kopurua, 380 jaiotza, %25,8 jaitsi da 2020ko lehen hiruhilekoaren eta 2021ekoaren artean. Pisu handiena duen bigarren taldea Afrikako herrialdeetako nazionalitateak dituzten amena da (252 jaiotza); talde horrek %18,4 behera egin du bi aldien artean.