Medikuen %40 erretiratzeko adinetik gertu dago Europa eta Asia erdialdeko herrialdeen heren batean, Osasunaren Mundu Erakundearen (OME) Europako eskualde-bulegoak argitaratutako txosten berri baten arabera.

Zehazki, datuak eman dituzten 44 herrialdeetatik 13k diote profesional medikoen %40ak 55 urte baino gehiago dituela. «Osasunaren eta arretaren lan-indarraren zahartzea arazo larria zen covid-19aren pandemiaren aurretik, baina are kezkagarriagoa da orain, nekeak eta faktore demografikoek faktore direlako», esan du OMEk.

Erretiratzen diren medikuak eta osasun eta arreta-arloko beste langile batzuk behar bezala ordezkatzea, Nazio Batuen erakundeak zehaztu duenez, «kezka politiko handia» izan behar da gobernuentzat eta osasun-agintarientzat datozen urteetan; horregatik, OMEk eskatu die profesional sanitarioen hurrengo belaunaldia errekrutatzeko eta mantentzeko, gaitasunak jaso ditzaten.

Era berean, txostenak agerian utzi du lanaldi luzeek, babes profesional «desegokiak», langileen «eskasia larriak» eta osasun langileen artean covid-19ak eragindako infekzio eta heriotza tasa altuek, bereziki pandemiaren lehen etapetan, eragina izan dutela sektorean.

Izan ere, osasun-langileen absentismoa %62 handitu zen koronabirusaren pandemiaren lehen olatuaren erdian, 2020ko martxoan, eta osasun mentaleko arazoen berri eman zen Europako ia herrialde guztietan. Gainera, erizainen %80k baino gehiagok aitortu zuten covid-19ak eragindako osasun-krisien ondorioz arazo psikologikoren bat zutela.

Europako 53 herrialdeetan, batez beste, OMEko beste eskualde batzuekin alderatuta mediku, erizain eta emaginen eskuragarritasun handiagoa dagoen arren, Europa eta Asia erdialdeko herrialdeek oraindik ere «gabezia eta arrakala nabarmenak» dituzte.

Zehazki, osasun-arloko langileen prestasuna oso desberdina da herrialdeei erreparatuz gero. Adibidez, mediku, erizain eta emaginen dentsitate agregatua 54,3/10.000 pertsonakoa da Turkian, eta 200etik gorakoa 10.000 pertsonako Islandian, Monakon, Norbegian eta Suitzan.

Bestalde, Asia erdialdeko eta mendebaldeko herrialdeek dituzte dentsitaterik txikienak, eta Europako iparraldeko eta mendebaldeko herrialdeek handienak. «Langile eskasia, kontratazio eta horien mantentze eskasa, langile kalifikatuen migrazioa, erakargarritasun gutxiko lan-baldintzak eta etengabeko garapen profesionalerako aukera eskasak osasun-sistema hondatzen ari dira», esan du Hans Henri P. Kluge OMEren Europarako eskualdeko zuzendariak.

50.000 hil dira covid-19aren ondorioz

Gainera, OMEren arabera, osasun-arloko 50.000 profesional inguru hil dira covid-19aren ondorioz Europan. «Mehatxu horiek guztiak erloju-bonba bat dira. Horrela jarraitruz gero, litekeena da osasun-emaitza txarrak izatea esparru guztietan, tratamendurako itxaronaldi luzeak, prebenitu daitezkeen heriotza asko eta osasun-sistemaren kolapsoa eman daitezke. Orain da osasun eta laguntzako langileen eskasian eragiteko unea», gaineratu du Klugek.

2022rako eskuragarri dauden azken datuen arabera, Europak batez beste 80 erizain, 37 mediku, 8 fisioterapeuta, 6,9 farmazialari, 6,7 dentista eta 4,1 emagin ditu 10.000 biztanleko.