Arroza azken hamabost urteetan egon den garestien egon da abuztuan, mundu mailan. Indiak esportazioak murriztu ondoren %9,8 igo da prezioa, Elikadura eta Nekazaritzarako Nazio Batuen Erakundeak (FAO) jakitera eman duenez.

Munduko elikagaien prezioek, oro har, apur bat behera egin dute azken hilabetean (-%2,1 uztailarekin alderatuta), zerealen, landare-olioen, haragiaren eta esnekien prezioek behera egin dutelako.

Baina, arrozaren prezioei zuzenean eragin die New Delhik uztailaren 21ean hartutako erabakiak: basmati ez den arroz zuriaren esportazioa debekatzea (bere ohiko arroz esportazioen laurdena dena, gutxi gorabehera), produktu hori bertako biztanleak hornitzeko erabili ahal izateko.

Indiakoa da munduko arroz-merkataritzako produktuaren %40, eta arroz zatitu kopuru handiak saltzen dizkio Afrikako hainbat herrialderi, bereziki Senegali, Nigeriari, Boli Kostari edo Benini, bai eta Asiako Pakistani eta Filipinei Ekialde Hurbileko Turkia eta Siriari ere.

Arrozaren mundu mailako prezioa «%30 igo da urtebetean», adierazi du Patricio Mendez del Villar arrozean aditu eta Garapenerako Ikerketa Agronomikoko Nazioarteko Lankidetza Zentroko (Cirad) ekonomialariak.

Uzta berrien zain, Indiak erabakitako «debekuaren iraupenari buruzko ziurgabetasunaren» eta «esportazio murrizketak beste arroz mota batzuetara zabalduko diren beldurren» aurrean, arrozaren merkatu globala tenkatu egin da, FAOk azpimarratu duenez.

Estatu eta aktore askok «izakinak mantentzea», «kontratuak berriro negoziatzea» edo «prezio eskaintzak egiteari uztea» erabaki dute, ONUren agentziak agiri batean azaldu duenez. Egoerari aurre egiteko, adibidez, Filipinek akordioa egin zuten Vietnamekin bost urterako arroz inportazioak segurtatzeko.

Hala ere, munduko arroz-erreserbak ugariak dira. FAOren arabera, «2023-2024ko merkaturatze-kanpainen itxieran munduko arroz-izakinak inoiz izan duten mailarik altuenera iristea aurreikusten da beti», 2022-2023ko datuekin alderatuta %1,4 igo ondoren. Bolumen horren ia hiru laurden Txinak eta Indiak eduki beharko lituzkete.

Gainontzean, beherakada

Arrozaren prezioak izandako gorakada ez da elikagai guztietan eman. Landare-olioen prezioa, adibidez, %3,1 jaitsi zen abuztuan, eta uztailean izandako %12,1eko igoera irauli zuen neurri batean. FAOren zerealen prezioen indizea %0,7 jaitsi zen uztailetik, Itsaso Beltzeko akordioaren amaieragatik aurreko hilean izandako igoeraren ondoren.

Gariaren prezioa ere %3,8 jaitsi zen abuztuan eta bigarren mailako zerealen nazioarteko prezioak %3,4 jaitsi ziren, Brasilen aurrekaririk ez duen uzta batetik eta Estatu Batuetan uzta laster hastetik datozen artoaren munduko hornidura ugarien ondorioz.

FAOren esnekien prezioen indizea %4,0 jaitsi zen uztailarekin alderatuta, Ozeanian ugaria den esne hauts osoaren nazioarteko kotizazioek bultzatuta; haragiaren prezioa, berriz, %3,0 jaitsi zen.

Munduko zereal ekoizpenak aurreko errekorra berdinduko duela aurreikusten da, FAOren txosten berri baten arabera, 2.815 milioi tonara iritsiko baita, 2021ean lortutako ekoizpen errekorrarekin batera.