Ekologistak Martxanek salatu duenez, «ez dago neurri espezifikorik ezkutuko ehizaren arazoari heltzeko», horixe baita otsoaren hilkortasun ez-naturalaren kausa nagusia EAE-n, eta zalantzan jarri du espeziearen egoerari buruzko datuen «fidagarritasuna».

Ohar batean, erakunde ekologistak EAEko Otsoaren Kudeaketa Plana kritikatu du, Lakuak aurkeztu berri duena. Plan hori neguko aleen erroldan oinarritzen da, «baina ez dira udaberrian egiten, ugalketa-taldeak berretsi beharko liratekeelako», eta «jarraipen egokirik ez izateak errealitatea desitxuratzen ari liteke otsoen populazioen egoerari buruz, egonkortasunaren edo berreskurapenaren inpresio faltsua sortuz», hausnartu dute.

Bere datuen arabera, 1987 eta 2005 artean 63 otso hil ziren EAEn, legez kanpoko ehizaren ondorioz. «2016tik Foru Aldundiek uxaldiak baimendu ez dituzten arren, otsoaren populazioa ez da berreskuratu, eta horrek agerian uzten du ezkutuko ehiza mehatxu aktiboa dela oraindik espeziearentzat», ohartarazi du Ekologistak Martxanek.

Hala ere, espezie horren kudeaketa planak ez du aurreikusten «gaitz hori desagerrarazteko ekintza argirik». Erakunde ekologista horrentzat, «arriskuan dagoen espezie baten kudeaketa ikerketa zorrotzetan eta errolda fidagarrietan oinarritu behar da».

Ekologistak Martxanek Lakuari eta foru aldundiei eskatu die ezkutuko ehizaren aurkako ekintzak indartzeko eta otsoaren populazioaren jarraipena hobetzeko. «Legez kanpoko ehizaren aurkako borroka irmorik gabe eta otsoaren populazioari buruzko datu fidagarririk gabe, espezie hori babesteko ahaleginek porrot egingo dute», amaitu du.

Sindikatuak ere kexu

Nekazaritza eta abeltzaintzako sindikatuek ere plan hori baztertu zuten atzo, EHNE eta ENBAk kasu, otsoa lurralde osora hedatzea sustatzen duela eta abeltzaintza estentsiboa alde batera uzten duela uste baitute.

Haien ustez, «oso larria da, aurreko gobernu-taldeekin hainbat bilera egin eta lehen sektoreko erakundeek ekarpenak egin ondoren, horiek kontuan hartu ez izana». ENBAren eta EHNEren iritziz, «alderdi larrienetako bat planaren asmoa da, otsoaren populazioa handitzen eta lurraldean hedatzen laguntzeko, animalia horien mugimenduak erraztuz, espeziearentzat egokiak diren fauna-pasabideak jarriz».

Halaber, «bidegabetzat» jo dute otsoen erasoek Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan eragindako ustiategien kopurua kalkulatzea, hauek «eskualde oso zehatz batzuetan kontzentratzen direnean». Sindikatuen iritziz, dokumentuak «tranpak egiten dizkio bere buruari, eta ez du jasotzen eremu espezifikoetan benetan izango duen eragina, ezta erasoek lurraldearen kontserbazioan eta landa-bizitzan izango dituzten ondorioak ere».

Kalteak prebenitzeko neurriei dagokienez, orain arte ezarritakoez gain, «laguntzarako giza taldeak sortzea besterik ez da aurreikusten, profesionalak zein boluntarioak», gaitzetsi dute. Testuinguru horretan, lehen sektoreak «egiturazko neurri serioak» behar dituela aldarrikatu dute, «boluntariotzaren menpe ez geratzeko». Horrez gain, proposatzen diren planetako batzuk, hala nola artzaintzarako laguntza profesionala, «abeltzainek eurek ordaindu beharra» deitoratu dute.