NAIZ

Munduko lorerik handiena suntsipenetik salbatzeko deia egin dute

Rafflesia izena duen landarea suntsipenetik salbatzeko deia egin du nazioarteko botanikari talde batek. Landare honek munduko lorerik handienak ditu, «hilotz lorea» bezala ezagutzen direnak.

Rafflesia izena duen landareak munduko lorerik handienak ditu.
Rafflesia izena duen landareak munduko lorerik handienak ditu. (UNIVERSITY OF OXFORD)

Nazioarteko botanikari talde batek premiazko deia egin du Rafflesia izena duen landarea, munduko lorerik handienak dituena, desager ez dadin.

Aste honetan argitaratu den ikerketa berri baten ondorioz egin dute deia, izan ere landare honetako 42 espezieetatik gehienak arrisku larrian daudela ikusi da. Ekimenean parte hartzen duen Oxfordeko Unibertsitateak ohar batean azaldu duenez, espezie horietako bat baino ez dago Natura Kontserbatzeko Nazioarteko Batasunaren (UICN) Espezie Mehatxatuen Zerrenda Gorrian. Hala ere, landareen habitaten bi heren baino gehiago (%67) babesik gabe eta suntsitzeko arriskuan daude.

Rafflesiak jakin-mina piztu du zientzialarien artean mendeetan zehar. Landarea Asiako hego-ekialdeko oihanetan mahats tropikalak kutsatzen dituen parasito bat da. Bere bizitza zikloaren zatirik handienean ezkutuan dago eta ostalaria inbaditzen duten hari formako harizpien sistema bat bezala agertzen da. Bizkarroiak aza baten antzeko kapulu bat sortzen du. Aza horrek mahatsondoaren azala zeharkatzen du eta, batzuetan, bost lobuluko lore erraldoi bat osatzen du, metro bateko diametrokoa. Haragi ustelaren usain kiratsa sortzen du euli polinizatzaileak erakartzeko. Horregatik «hilotz lorea» bezala ezagutzen da ere.

Hain bizi-ziklo zaila izanik, Rafflesia oraindik ez da oso ezaguna, eta oraindik espezie berriak erregistratzen ari dira. Landare bakar horien zaurgarritasuna hobeto ulertzeko, zientzialari talde batek Rafflesiak aurre egin behar dien mehatxuak ebaluatzeko lehen sare global koordinatua sortu zuen.

Ikerketaren emaitzen arabera, Rafflesiako 42 espezieak arriskuan daude. UICNk erabilitako irizpideen arabera, zientzialariek 25 «arrisku larrian», 15 «arriskuan» eta bi «kaltebera» gisa sailkatu zituzten. Gainera, bi heren baino gehiago (%67) ez daude babestuta eskualde- edo estatu-mailako kontserbazio-estrategien bidez.

Rafflesia lorategi botanikoetan hedatzeko saiakerek arrakasta mugatua izan dutenez, habitat naturala kontserbatzea premiazko lehentasuna dela diote.