GAIAK

Itsasoaren maila hiru zentimetro hazi da hamarkadaz hamarkada 1990. urteaz geroztik

1990eko hamarkadan satelite bidezko neurketak hasi zirenetik itsasoaren maila batez beste hiru zentimetro hazi da munduan hamarkada bakoitzean. Espantsio termikoak, glaziarrak eta Antartikako eta Groenlandiako izotz geruzak urtzeak eta lur azpiko ur erreserbak agortzeak eragina dute igoeran.

Zarauzko hondartzan, itsasoari begira. (Gorka RUBIO/FOKU)

1990eko hamarkadan satelite bidezko neurketak hasi zirenetik itsasoaren maila batez beste hiru zentimetro hazi da munduan hamarkada bakoitzean, ostegun honetan Espazioaren Europako Agentziak (ESA) jakinarazi duenez.

Handitze horren herena baino gehixeago espantsio termikoaren ondorioa da, hau da, itsasoko ura berotu ahala, zabaldu egiten da. Gainerako ia bi herenak ozeanoari ur geza gehitzearen ondorio dira, glaziarrak eta Antartikako eta Groenlandiako izotz geruzak urtzeagatik.

Lur azpiko ur erreserbak agortzeagatik ozeanoari lurretik botatako urak ere eragin duela ohartarazi du ESAk.

Zientzialariek ozeanoaren masari egindako ekarpen indibidualak aztertzen dituzte. Ekarpen horiek Groenlandiako eta Antartikako izotz geruzetatik eta mundu osoko glaziarretatik datoz, baita lurreko uraren biltegiratzearen aldaketetatik ere.

Lurraren grabitazio erakarpenean aldaketa txikiak ikusten dituzten sateliteen bidez ere neurtzen dira zuzenean, aldaketa horiek izotz edo ur masetan aldaketak eragiten baitituzte.

ESAren Klima Aldaketari buruzko Ekimenak (ICC) itsasoaren mailarekin zerikusia duten zenbait aldagairen erregistro espazial jarraituak sortzen ditu.

Dresdeko Teknologia Unibertsitateak zuzendu eta Earth System Science Data-k argitaratutako ikerketak erakusten duenez, hilero ebaluatutako ekarpenen batura bat dator itsas mailaren aldaketa osoarekin.

Satelite bidezko neurketak

«Itsas mailaren eta ozeanoaren masaren irudi koherente hori ezartzeko, lurra satelite bidez behatzeko eta modelatzeko datu multzo aurreratuak behar dira, eta, horrez gain, hainbat diziplinatako adituak esparru komun batera iristea eskatzen zuen», esan du Martin Horwath ikerketaren egile nagusiak.

Emaitzak bat datoz aurreko azterlanekin, eta fidagarriagoak dira datuen analisiaren aurrerapenen bidez, baina satelite bidezko neurketen eta prozesu fisikoen ulermenean hobekuntza berriak eskatzen dituzte.

Adibidez, ozeanoaren azpiko lur solidoaren deformazio motelek sateliteen behaketei eragiten diete, eta efektu horiek ozeanoaren barruko aldaketetatik bereizi behar dira, ESAk azaldu duenez.

Hala ere, «sateliteetatik lortutako emaitzak zertxobait aldatu ziren lur solidoan masiboki egiten diren uren desplazamenduak kontuan hartzeko modua hobetu genuenean», ohartarazi zuen Dresdeko Unibertsitateko (Alemania) Benjamin Gutknecht-ek.