GAIAK

70 hartz eta 8 otso identifikatu dituzte Pirinioetan 2019tik

Gutxienez 70 hartz eta 8 otso identifikatu dituzte 2019tik Pirinioetan. Bartzelonako Unibertsitate Autonomoak (UAB) koordinatu duen ‘LoupO’ proiektu europarrari esker identifikatu dituzte.

Hartz baten argazkia, Pirinioetan. (EP)

Bartzelonako Unibertsitate Autonomoak (UAB) koordinatu duen ‘LoupO’ proiektu europarrak gutxienez 70 hartz eta 8 otso identifikatu ditu 2019tik Pirinioetan.

UABek astelehen honetan jakinarazi duenez, ‘LoupO’ proiektuaren helburu nagusia mugaz gaindiko plan bat garatzea da, Pirinioetako hartz eta otso populazioak monitorizatzeko eta haien jarraipena egiteko, bereziki genetikoa.

Ikertzaileek ziurtatu dute bi espezieek mugaz gaindiko banaketak erakusten dituztela. Hala, hartzaren populazioa handitu egin da erdialdeko Pirinioetan, eta otsoak finkatu egin dira Pirinioaurrean eta ekialdeko Pirinioetan.

Proiektua hasi zenetik 500 lagin baino gehiago bildu dituzte (ileak, gorozkiak, elurretako gernua) Pirinioetako hartzak eta otsoak identifikatzeko.

Datu genetiko eta ekologikoei esker, gutxienez 70 hartz desberdin identifikatu ahal izan dira Pirinio osoan, eta gutxienez 4 otso soilik Kataluniako isurialdean. Aragoi eta Okzitaniako Pirinioetan ere hauteman dituzte otso isolatu batzuk.

Mugaz gaindiko lankidetza

Proiektuak mugaz gaindiko lankidetza indartu du, Pirinioetan otsoaren eta hartzaren jarraipena tokian bertan eta genetikoki egiteko metodologiak garatu, estandarizatu eta bateratu baitituzte.

Proiektuak 1.250.109 euroko aurrekontua du, eta Eskualde Garapeneko Europako Funtsak (EGEF) kofinantzatu du %65ean Interreg V-A programaren bidez; lurraldearen garapen iraunkorra sustatzeko sortutako lurralde lankidetzako programa europarra da hori.

Proiektuak bi urte eta erdi iraun du, Natalia Sastre UABko Animalia Zientzien eta Elikagaien Saileko ikertzaileak koordinatuta. Horri esker, biologoek hobeto ezagutu ahal izan dute bi espezieen banaketa.

Azterketak eta neurriak

Hartzaren kasuan, banaketa mapak egin dituzte, intentsitate desberdineko kudeaketa neurriak aplikatzeko, besteak beste, hedapen eremu berrietan kalteak prebenitzeko.

Programak otsoaren eta hartzaren mikrobioma eta dieta aztertzeko aukera ere eman du, eta baieztatu du Pirinioetako plantigradoen dieta landare jatorrikoa dela nagusiki, eta Fagaceae familiako landareak direla nagusi (adibidez, pagoa edo haritza).

Hesteetako mikrobiomak ere desberdintasun esanguratsuak ditu hartzen eta otsoen artean, eta ezberdintasun nabarmenak ditu Streptococcus eta Escherichia-Shigella bezalako genero garrantzitsuetan. Azken horiek ugariak dira hartz laginetan, baina ez dira otso laginetan detektatzen.

Proiektuak prestakuntza jarduerak ere garatu ditu eskola eta unibertsitateetan, dibulgazio ekintzak aurrera eramanez, eta abeltzaintza sektoreari laguntzeko ekintzak diseinatu dira, abereak babesteko txakurren bitartez. Drone erabilera proposatu da ere, erasoen ondorioz galdutako abereak bilatzeko.