Hiroshimako kale eguzkitsu batean, Japoniako mendebaldean, turista bat ingurura begira dago, baina, ibaiertz jendetsu bat ikusi beharrean, izu-eszena batekin egiten du topo, gorputz sutan duela.

Ikusten duena errealitate birtualeko ibilbide baten parte da, bisitariei hiria lehen zen bezala esperimentatzeko aukera ematen diena, 1945eko abuztuaren 6ko eraso nuklearraren garaian eta ondoren.

Esperientzia lazgarria izan daiteke, baina Hiroshi Yamaguchiren enpresa duela gutxi bisitak eskaintzen hasi da, uste duelako jendeari lagun diezaioketela bonbardaketa atomikoaren errealitatea eta lehen zegoen hiria hobeto ulertzen.

«Uste dut Hiroshimako biztanle batzuek ere ez dakitela Bakearen Parkea bere garaian jendea bizi zen benetako hiria izan zela», azaldu dio Yamaguchik AFPri. «Argazkietan ez ezik, bertan murgiltzean, errazago ulertzen da».

Ibilbidea parkeko atseden-etxean hasten da, erregaia errazionatzeko sindikatuak erabili baitzuen erasoa gertatu zenean. Hipozentrotik 170 metrora zegoen, eta une horretan zeuden 37 pertsonetatik bat ez beste guztiak hil ziren. Bonbardaketan 140.000 pertsona hil ziren.

Hegazkinaren soinua eta flash-a

Bizirik atera zen bakarra sotoan zegoen, eta bisitaren zati bat atera zenean ikusi zuena eta ondoren oinazetu zuten eszenetan oinarritzen da.

Yamaguchi jaunaren enpresak, Tabimachi Gate Hiroshimak, bakearen museoko eta tokiko egunkari bateko artxiboekin lan egin zuen, baita bizirik atera zirenen testigantzekin ere, bakearen parkearen inguruan bost geldialditarako irudi birtualen sekuentziak sortzeko.

Parte-hartzaileek geltoki bakoitzean jartzen diren kasko bereziekin ibilbide bat egiten dute, eta, horri esker, gunea bonbaren aurretik, erasoan eta berreraikuntzaren ondoren bezala esperimentatzen dute.

Ibilbideak ordubete irauten du, eta, jarraian, eztabaida garaia da. Pandemia garaian jarri zen martxan, eta orain arte enpresei eskaini zaie nagusiki.

Sergio Wang 64 urteko brasildarrak dio bisita «ikaragarria» iruditu zitzaiola. «Hasten denean, bi pertsona daude zubian, eta bat-batean (...) hegazkinaren soinua eta sutautsa agertzen dira, bonba lehertuko balitz bezala».

«Harrigarria dela uste dut, inoiz ez baitut horrelakorik ikusi, eta zure inguruan ikus dezakezu, nahi duzuna ikuska dezakezu», gaineratu zuen.

Etengailua

Megumi Tabuchi, Hiroshimako bizilaguna, hirira joan zen duela hiru urte. «Oso animatua izan zen», gehitu du 60 urteko emakume honek.

Yamaguchiren arabera, pertsona batzuei esperientzia inguratzaileegia iruditu zitzaien eta bisita laburtu zuten.

Baina haurrek, beste bertsio bat eskaintzen zaienek, sarritan hobeto lotzen dira errealitate birtualarekin iraganeko irudi estatikoekin baino.

«Lehen bat egon zela erakutsi nahi nuen, hiri bat egon zela eta jende askok berreraiki zuela», dio Yamaguchik, hibakusharen ondorengoak –bonbetatik bizirik atera zirenak–.

Bisitei ekin aurretik, esperimentua egiteko eskatu zion Hiroshi Haradari, hibakusha eta Hiroshimako Museoko zuzendari ohiari.

Harada jaunak esan zion irudiek ezin zutela harrapatu eraso nuklearra jasan eta hamarkada batzuetara berarekin egon zena: erretako eta deskonposatutako gizakien usaina. Filmari begiratu eta esan zion: «Ez da horrela izan. Okerragoa izan zen»