18 MAR. 2024 Ekintzaile israeldarrek preso palestinarren egoera salatzen dute Miriam Azem eta Tal Steiner. (Fabrice COFFRINI | AFP) Isabel SACO (Efe) GENEVA Miriam Azem eta Tal Steiner Israelgo kartzeletan atxilotutako palestinarren eskubideen defendatzaile israeldarrak dira, Hamasen erasoez geroztik eginkizun zail baino zailagoa, baina ezinbestekotzat jotzen dute ordutik ikusten duten zuzenbide estatuaren hausturaren aurrean. «Gerra hasi zenetik dena hautsi da, berme prozesaletik dagokion prozesuraino. Urraketa horiek orain legean txertatuta egotea arazo bat da berez», dio Steiner abokatu eta Israelgo Torturaren aurkako Batzorde Publikoaren (PCATI) zuzendariak. Lege horrek, zuzenketen ondoren, agindu judizialik gabeko pertsona bat atxilotzea ahalbidetzen du, 45 egun arte; aldiz, 75 egun igaro daitezke epaile batek kasua ikusi arte, eta are gehiago abokatu baten bisita jaso arte, azaldu du Steinerrek. Israelgo Espetxe Zerbitzuaren datuen arabera, 10.000 palestinar inguru kartzeletan atxikita daude, azken urteetako ohiko zifren bikoitza baino gehiago. 3.500-5.000 palestinar atxilotu dituzte Zisjordanian, eta 600 inguru Israelgo lurraldean, Hamas talde islamistaren erasoen ondoren. Beste atxilotu talde bat Gazan harrapatutako palestinarrak dira, eta atxilotze zentro bihurtutako hiru eremu militarretara bidali dituzte. Agintariek ez dute horiei buruzko informaziorik ematen, baina horietan 800 eta 1.000 pertsona artean konfinatuta egongo liratekeela dioten informazioak sinesgarritzat ditu. Miriam Azemek ordezkatzen duen Adalah Zentro Legalak Israelgo espetxe ofizialak bisitatzen jarraitzen du, non kartzelako baldintzak larriki okertu direla egiaztatu duten. Baina ez dute inolako sarbiderik atxiloketa zentro militarretara, nahiz eta gertatzen ari dena dokumentatu ahal izan duten, handik irtendako palestinarren testigantzetatik abiatuta. Testigantza horien arabera, atxilotuek baldintza ankerrak jasaten dituzte, aire zabaleko kaioletan sartuta daude, begiak estalita eta eskuburdinak jarrita eguneko 24 orduetan, eta belauniko egotera behartuta daude. KARTZELAN HILDAKO ASKO «Badakigu, armadaren informazioaren arabera, 27 palestinar hil direla eremu militarretan urriaren 7tik, baina kezkatuta gaude beste asko hil direlako eta ez dakigulako», salatu du Steinerrek. «Badira palestinarren eskubideak defendatzen saiatzen diren israeldarrak. Inoiz ez ginen asko izan eta inoiz ez ginen estimatuak izan, baina orain gutxiago gara eta hau urriaren 7ko ankerkeriengatik uler daiteke». «Ni neu giza eskubideen defendatzailea izan naiz nire bizitza heldu osoan, eta orain ikusten ari garena da israeldarrek defendatu ditugun balioen haustura hain handia, ezen gu baikara ozen hitz egin behar dugunak, ezin diegu utzi beste batzuei gure alde egiten», amaitu du.