EDITORIALA

Elizako biktimentzat bidea ireki da Nafarroan

Nafarroako Eliza katolikoan izandako sexu-abusuen biktimak aitortzeko, 24/2022 Foru Lege aitzindaria izan zen. Legeak adituen batzorde bat sortzea aurreikusten zuen biktimak aitortzeko eta babesteko. Iazko udan publiko egin zen batzordearen lehen txostenak 54 espediente aurkeztu zirela eta lehen sei biktimak aitortu zirela jaso zuen. Batzordeak aurten aurkeztu duenak dio guztira 15 biktima aitortu direla, bederatzi espediente prozesuan daudela, 28 hasteko daudela eta pertsona batek prozesua uztea erabaki duela. Deigarria da prozeduraren moteltasuna, zuhurtasunak emana segur aski.

Aurtengo txostenak emandako datuen arabera, abusu gehienak hezkuntza-testuinguruan gertatu ziren, eta biktimak isilik geratu ziren, nahiz eta kasu askotan lekukoak egon, gehienak ikaskideak. Abusuak gertatu ziren giro errepresiboaren berri ematen zuten datu horiek. Nabarmentzekoa da, halaber, biktima gehienek eskatzen dietela, kaltearen ordainari dagokionez, inplikatutako zentro eta estamentuei egitateen errekonozimendu publikoa eta pertsonala, bai eta haien erantzukizuna onartzea ere. Bik bakarrik eskatzen dute kalte-ordain ekonomikoa. Datu horiek erakusten dute biktimen motibazioa, batez ere, morala dela, nahiz eta erdiek onartzen duten tratamendu psikologikoa behar izan dutela eta herenek adierazten duten abusuek eragin traumatiko erabakigarria izan dutela beren bizitza sexualean; hau da, ondorio sakonak eragin zituzten abusuek. Jarrera hori bereziki azpimarragarria da; izan ere, horrelako abusuetan gertatu ohi den bezala, biktima gehienek kalteberatasun- eta babesgabetasun-egoera dute ezaugarri.

Nafarroako legeak Espainiako Estatuan Eliza katolikoak ezarritako betoa gainditu nahi zuen, Elizaren barruan sexu-abusuen biktimen salaketak argitzeko urratsik egin ez zedin. Berez, Nafarroan sortutako batzordeko bi kide Eliza katolikoak izendatu behar zituen, eta hasieran uko egin bazion ere, azkenean ordezkariak izendatu zituen. Poliki baina irmo, batzordeak egia, justizia eta erreparaziorako gune bat ireki du Eliza katolikoaren harrapari sexualen biktimentzat.