Hamarkadatan izan duten krisi larrienaz ohartarazi dute upategiek
Belaunaldien arteko erreleborik ezaren eta produktuaren errentagarritasun eskasaren ondorioz, Arabako Errioxako mahastizaintzaren eta ardogintzaren sektorea hamarkadatako krisirik larrienean sartu da. Hala ohartarazi zuten atzo ABRA Arabako Errioxako Upeltegien Elkarteko kideek, Guardian eskaini zuten prentsaurreko batean.
Arabako Errioxako Upeltegien Elkarteak (ABRA) ohartarazi duenez, Arabako mahastizaintza eta ardogintza sektoreak «hamarkadatan izan duen krisirik larrienetako bati» aurre egin behar dio, batez ere belaunaldien arteko erreleborik ezagatik eta produktuaren errentagarritasun eskasagatik.
ABRAko ekoizleek agerraldia egin zuten atzo Guardian. Bertan, manifestu bat irakurri zuten, 2015 eta 2023 artean 96 upategi itxi dituztela (358tik 262ra) eta 700 langile inguru galdu dituztela esanez.
Zehazki, Arabako Errioxako Upeltegien Elkarteak egindako txostenaren arabera, Arabako ardoen «prestigioa» gorabehera, upeltegien itxiera areagotu egin da azken urteetan, eta egoera hori «belaunaldien arteko errelebo falta kezkagarri batengatik» larriagotu da.
Gainera, mahatsaren prezioa 2017ko 1,19€-tik 2022ko 0,71€-ra jaitsi da, eta ekoizpen kostuak goraka doazela ohartarazi zuten.
Mahatsaren eta ardoaren prezioek behera egin dutenez, mozkin-marjinak «izugarri» murriztu direla adierazi zuten, eta ekoizpen-kostuak igo egin direla.
ABRAtik azaldu zutenez, «Arabako mahastizaintza eta ardogintza sektoreak krisi larria bizi du. ABRAk ardoen identitatea eta kalitatea zaindu nahi ditu. Manifestu hau ekintzarako deia da. Arabako mahastizaintza eta ardogintza sektoreak, bizirik iraun ez ezik, aurrera ere egingo duela bermatzeko unea da».
«Banatzaile handiek lekua irabazi dute eta familia-upeltegiak desabantailan utzi dituzte», ziurtatu zuten. «Botere-kontzentrazio» horrek «monopolioa» sortu du, eta horrek kalte egiten die ekoizle txikiei eta kantitatea lehenesten duen merkatuan kalitateari eusteko borrokan ari direnei, esan zutenez.
Gainera, ABRAk «hil edo bizikotzat» jo zuen Arabako ardoak bereiztea, kontsumitzaileak Errioxarekin eta Arabako Errioxarekin «nahasita» daudelako, eta hori «oztopo esanguratsua» bihurtu delako Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan produktuak merkaturatzeko.
«Bereizketak merkatuan posizionamendua hobetzen du eta kontsumitzaileak erakartzen ditu», laburbildu zuten agerraldian ardogileen elkarteko kideek.
«Jatorri Deitura Kalifikatuaren (DOCa) krisia okertu egin da ekoizpen handien eta prezioen jaitsieraren ondorioz. Banatzaile handiek lekua irabazi dute, familia-upategiak desabantailan utziz. Monopolioak ekoizle txikiak kaltetzen ditu; neurriak hartu behar dira», adierazi zuten.
GAZTEEN PRESTAKUNTZA ETA UPATEGIEI LAGUNTZA
Horrela, elkarteak sektorearen biziraupena bermatzeko neurri estrategikoak eskatu ditu, zehazki gazteen prestakuntzaren eta enpleguaren bidez eta eskualdeko upeltegiei laguntza sendoagoa emanez.
Kanpaina abiaraziko du irailaren 25ean, «Arabako ardoen berezitasuna eta kalitatea» nabarmentzeko, merkatu globalean bereizketa hobea ziurtatzeko.
Halaber, egoeraren azterketa integrala egiteko deia egin zieten erakundeei, eta babes politiko eta ekonomikorako neurriak eskatu zituzten.
«Une hau komunitate gisa bat egiteko da, botila bakoitzaren bikaintasuna adierazteko eta Arabako mahastizaintza eta ardogintza sektoreak merkatu globalean kalitatearen erreferente bihurtzeko».