Gaur Lurraren Eguna da Palestinan. Palestina historiko osoan Israelek egindako okupazioaren eta lur-lapurretaren aurkako borroka oroitzen da. Palestinarrentzat lurra oso garrantzitsua da; ia ama-semeen arteko harremana dute, eta «sumud» hitza ere badute, beren lurrarekiko atxikimendua eta harremana adierazten duena. Lurralde historiko horretan, olibondoa, zuhaitz bat ez ezik, bakearen, elkarbizitzaren eta bizitzaren sinbolo ere bada.

Palestinan badaude munduko olibondo zaharrenetako batzuk, 4.000 urte baino zaharragoak. Gaur egun, gainera, olibadi horien mende dago 100.000 familia baino gehiagoren biziraupena, eta oliba-olioa bertako ekonomia nazionalaren funtsezko produktua da.

Olibondoa biziki estimatua da ura urria den lurretan, aurrera egiteko eta sustrai sakonak jartzeko duen gaitasunagatik, eta Palestinako herriaren errotzea eta erresistentzia islatzen ditu okupazioaren eta kolonizazio sionistaren ezbeharren aurrean, duela 77 urte baino gehiagotik. Israelen okupazioak beti eraso die olibadiei lehentasunez.

Palestinar lurralde okupatuetan geratzen diren milaka urteko olibondoak errotik lapurtzen dituzte atzerrian saltzeko, eta, balio erantsi hori ez dutenean, moztu edo pozoitu egiten dituzte. Bereziki arriskutsua da olibaren uzta. Oliba biltzeko garaian, familia palestinarrak batu egiten dira uzta biltzeko. Alaitasun, ospakizun eta oparotasun garaia da. Baina Israelek denboraldi pozgarri hori larderiarako, erasorako, hilketarako eta laboreak erretzeko garai bihurtu du.

Israelek 830.000 olibondo baino gehiago suntsitu ditu 1948tik. Gaur egun, armada ez ezik, kolono israeldarrak dira milaka urteko herentzia palestinar hori lapurtu eta suntsitzen dutenak. Sionismoak palestinarren aurkako gerra-arma bihurtu du bakearen zuhaitza.

Azken 15 hilabeteetako uzta izan da arriskutsuena... 600 hektarea inguru jaso gabe geratu dira, eta 1.000 baino gehiago lapurtu ditu Israelek, «estatuko lur» izendatuz. Hala eta guztiz ere, olibondoa indartsua da, iraunkorra, eta ehunka edo milaka urtez bizi da, baita baldintza zailenetan ere, herri palestinarra bezala.

Hemen, gure lurraldean, Nafarroan, olibondoa erromatarren garaitik dago. Ehun urteko olibondoak aurkitzen ditugu, gure historian horien laborantzak duen garrantzia transmititzen digutenak. Mendeetan zehar olibondoa eta mahatsondoa Nafarroako Erriberako eta Erdialdeko nekazaritzaren oinarri izan dira. Batasun hori herriari eta kausa palestinarrari ematen diogun elkartasunaren eta babesaren sinbolo izatea nahi dugu. Eta gure erkidegoko udalerri guztiei proposatzen diegu olibondo bat landatzeko gure hiri eta herrietan; Nafarroatik Palestinarako nahi dugun bake eta justizia nahia adierazteko. Balio dezala keinu honek gure omenaldi xume gisa. Eta gure itxaropena da egunen batean familia palestinarrek beren olibadiak bilduko dituztela eta bizitza, askatasuna eta poza ospatuko dituztela okupaziorik, kolonizaziorik eta apartheidik gabe.

Nafarroa osoan, martxoaren 30ean, 12.00etan, mobilizazio bat egingo da olibondo bat landatzeko, bi herrien arteko senidetzearen ikur gisa. Erresistentziaren, elkartasunaren eta bakearen ikur gisa. «Elkartasuna herrien samurtasuna da» (Gioconda Belli).

*Sinatzaileak: Lidon Soriano (Yala Nafarroa), Gaxan Sad Irisarri (palestinar aktibista), Josu Castillo (aktibista), Noel Iriz (Yala Erribera) eta Dyna Kharrat (haurren babeserako psikoterapeuta).