GAUR 8
Gaur X urte

E egunaren 79. urteurrena da gaur

1944ko ekainaren 6an gertatu zen E eguna edo Normandiaren lehorreratzea, historiako operazio militar handienetakoa. Eta 79. urteurrena da gaur. Data honetan ospakizun handiak egin ohi dira urtero Erresuma Batuan eta Estatu frantziarrean.

Soldadu estatubatuarrak Utah Beach hondartzara iristen.
Soldadu estatubatuarrak Utah Beach hondartzara iristen. (CONSEIL RÉGIONAL DE BASSE-NORMANDIE / NATIONAL ARCHIVES USA)

Ia 10.000 hilarri zuri daude Estatu frantseseko Commonwealth hilerrian. II. Mundu Gerran Normandiako batailan hil ziren soldaduen hilobiak dira, AEBetatik, Erresuma Batutik, Kanadatik, Frantziatik eta beste hainbat herrialdeetatik etorritako soldaduenak.

E eguna edo Normandiako lehorreratzea deitzen zaion historiako operazio militar handienetakoan hartu zuten parte. Lurralde desberdinetako ontzi-, aire- eta lur-indarrek parte hartu zuten, eta Europa ipar-mendebaldea nazien okupaziotik askatzeko kanpainaren hasiera markatu zuen.

Baina zer gertatu zen 1944ko ekaineko egun horretan? Bigarren Mundu Gerraren emaitza berdina izango ote zen tropa aliatuek E egunean arrakastarik izan ez balute? Nola egin zen Normandiako lehorreratzea?

Hainbat liburu, lan eta filma egin dira honen inguruan. Gaia gehiago jorratu nahi duenak aukerak ditu bost film klasiko: Ken Annakin, Andrew Marton eta Bernhard Wickik zuzendutako “The Longest Day” (1962), John Wayne, Robert Mitchum, Henry Fonda, Robert Ryan eta Sean Conneryrekin; Brian G. Huttonen “Where Eagles Dare” (1968), Richard Burton eta Clint Eastwoodekin (Movistar+en dago ikusgai); Julius Averyen “Overlord” (1975), Netflix eta Amazon Prime Video-en ikusgai dagoena; Samuel Fullerren “The Big Red One” (1980) zoragarria eta, nola ez, Steven Spielbergen “Saving Private Ryan” (1998).