GAUR8

Saroberen elikadura eta gastronomiaren nafar hiztegia argitaratu dute

Victor Manuel Sarobe gastronomoaren legatuaren zati bat biltzen du NUPeko Ondare Immaterialeko Katedrak argitaratutako "Vocabulario navarro de alimentación y gastronomia" lanak. Edizio digitala doan eskura daiteke.

Ezkerretik hasita, Javier eta Beatriz Arbona senideak, Julian Suescun. Alfredo Asiain eta Idoia Sarobe, lanaren aurkezpenean.
Ezkerretik hasita, Javier eta Beatriz Arbona senideak, Julian Suescun. Alfredo Asiain eta Idoia Sarobe, lanaren aurkezpenean. (NUPeko Ondare Immaterialaren Katedra)

Nafarroako Unibertsitate Publikoko (NUP) Ondare Immaterialaren Katedrak Victor Manuel Sarobe (1925-2012) gastronomoaren ‘Vocabulario navarro de alimentación y gastronomía’ argitaratu du.

Lan honen edizio digitalak, doan deskarga daitekeena, adituak bere bizitzan zehar elikadurarekin eta gastronomiarekin zerikusia duten hitzak (berak ‘voces’ deituak) biltzen ditu, gaztelaniaz eta euskaraz.

«Nafarroako hiztegi hau, alfabetikoki ordenatuta eta zehatz-mehatz idatzita, ekarpen garrantzitsua da kultur ondare immaterialari», adierazi du Alfredo Asiain Katedrako zuzendariak. Edizioa Julián Suescun NUPeko irakasle elkartuak egin du.

NUPek ohar batean azaldu duenez, Victor Manuel Sarobek Navarchivo NUPeko Nafarroako ondare immaterialaren dokumentazio zentroari utzi zion bere artxibo pertsonala.

Asiainek zehaztu du «artxibo aberats honek Nafarroako ondare immaterialeko bitxiak biltzen» dituela, «hala nola erromeriei eta elikadura-gaiei buruzko 20.000 diapositibako bilduma, kantu erlijiosoen grabazioko ehun ordu baino gehiagoko bilduma, edo orain argitaratutako elikadura eta gastronomiako nafar hiztegiari buruzko azterlan argitaragabea».

Orain arte, dokumentazio zentroak, lan honetaz gain, diapositiba eta kantu erlijioso guztiak digitalizatu ditu, nahiz eta lanak aurrera jarraitzen duen: «artxibo pertsonal honetan lanean jarraitzen da, oraindik bere lan nagusian argitaratu ez ziren errezetak eta ondare interes handiko beste grabazio batzuk geratzen direlako», esan zuen Asiainek.

Herri platerak

Manuel Sarobe jatorriz lesakarra zen familia batean jaio zen. Ez zuen euskara aitak bezala hitz egiten, baina ezagutzen zuen, eta hainbat gairen lexikoa aztertu ahal izan zuen, hala nola gastronomia orokorrekoa eta txerri-hilketaren ingurukoa bereziki, edo erlijiotasun herrikoiaren adierazpen artistiko askotarikoenak.

‘Temas de Cultura Popular’ (1968-1969) lanean herri-sukaldaritzari buruz argitaratutako lanen egilea da, eta Euskal Gastronomi Akademiako kidea. ‘La cocina popular navarra’ argitaratu zuen 1995ean, 40 urte baino gehiagoz bildutako 1.310 errezeten bilduma. Bertan, gaur egun ia desagertuta dauden herri-platerak agertzen dira berriro, Nafarroako eremu geografiko bakoitzeko erritu eta jaialdiei eta bertako tradizio atlantiko, mediterraneo, piriniar eta judeoarabigaren inguruan.