GAUR8
Gaur X urte

Gaur 20 urte 200.000 hildakotik gora eragin zituen Ozeano Indikoko lurrikara suntsitzaileak

2004ko abenduaren 26an, Indiako ozeanoan izandako 9,1 eskalako lurrikara batek XXI. mendeko tsunamirik handiena eragin zuen. Gizateriak inoiz jasan duen suntsitzaileena izan zen.

Tsunamiaren eguneko irudia, Tailandian.
Tsunamiaren eguneko irudia, Tailandian. (WIKIMEDIA)

Gaur 20 urte dira Indiako Ozeanoko tsunami handia gertatu zenetik, inoiz izan den tsunamirik suntsitzaileena. 2004an, Indiako Ozeanoan izandako 9,1 graduko lurrikara batek olatu erraldoi suntsitzaileak eragin zituen, ozeano hori inguratzen duten herrialdeetako kostalde gehienetan kalteak eraginez.

Sumatra-Andamango lurrikara Sumatra uharteko iparraldeko kostaldetik 160 kilometrora eta itsas mailatik 30 bat kilometrora gertatu zen. 2004ko abenduaren 26ko 07.58an (tokiko ordua) gertatu zen.

Hasiera batean, 8,8ko eskalan sailkatu zen, baina, datuak berrikusi ondoren, Estatu Batuetako Geologia Zerbitzuak magnitudea 9,1ean zenbatetsi zuen, inoiz izandako hirugarren lurrikararik handiena bezala, Valdiviako (Txile) 1960ko lurrikararen (9,5eko magnitudea) eta Ostiral Santuko (1964) lurrikararen (9,2ko magnitudea) atzetik.

Kalkuluen arabera, 1.600 kilometro azalerako faila 15 metro inguru irristatu zen. Lurrikara horren ostean, hainbat erreplika izan ziren hainbat ordu eta egunetan, horietako batzuk 6,1 gradukoak.

Tsunamiak modu ezberdinean jokatu zuen ur sakon eta ez oso sakonetan. Ozeanoko ur irekietan, orduko 500 eta 1.000 kilometro arteko abiaduran bidaiatu zuten olatuek, eta, satelite bidezko datuen arabera, 60 zentimetroko gehienezko altuera lortu zuten. Sakonera txikiko uretan, kostaldetik gertu, zientzialariek kalkulatu zuten olatuek 24 metroko altuera hartu zutela, eta 30 metrora iritsi zirela lehorrean sartu ziren zenbait gunetan.

Lurrikarak, eta ondoren Indiako Ozeanoan zehar zabaldutako tsunamiak, 283.100 gizaki hil, 14.100 desagerrarazi eta 1.126.900 etxerik gabe utzi zituen, Ameriketako Estatu Batuetako institutu geologikoaren datuen arabera.